Rak piersi – najczęściej występujący u kobiet nowotwór – każdego roku dotyka 2,1 mln kobiet na całym świecie. W porównaniu do innych form nowotworów, powoduje on także największą liczbę zgonów. Przez ostatnie lata naukowcy poczynili ogromne postępy w identyfikowaniu wariantów ryzyka genetycznego i opracowywaniu narzędzi do oceny indywidualnego ryzyka. Nie ma jednak ogólnej wizji, jak te postępy mogłyby zostać wykorzystane do spersonalizowania przyszłych metod profilaktyki i jak spersonalizowana profilaktyka mogłaby zostać zastosowana w określonych mechanizmach opieki zdrowotnej.
Naukowcy biorący udział we współfinansowanym ze środków UE projekcie B-CAST starali się rozwiązać ten problem podczas multidyscyplinarnych warsztatów zorganizowanych w 2018 r. Według
raportu opracowanego w maju 2019 r., podczas warsztatów zbadano prawdopodobne przyszłe postępy naukowe i technologiczne pod kątem ich zdolności do kształtowania spersonalizowanych metod profilaktyki.
Rozwój profilaktyki raka piersi
Eksperci z różnych dziedzin przedstawili swoje poglądy na temat przewidywanych przyszłych innowacji i ich potencjalnego zastosowania w profilaktyce raka piersi. Ogólnie rzecz biorąc, oczekuje się, że postęp naukowy i technologiczny przyniesie wielkie zmiany w spersonalizowanej profilaktyce raka piersi. Na przykład, markery biologiczne mogą zostać wykorzystane do udzielenia odpowiedzi na temat przewidywania choroby, diagnozy, wyboru terapii i prawdopodobieństwa nawrotu raka. Podczas gdy zastosowanie dostępnej wiedzy na temat markerów biologicznych w opiece zdrowotnej stanowi pewne wyzwanie, nowo zdobyta wiedza mogłaby zostać wykorzystana do poprawy metod prewencji. Ponadto rozwój bioczujników umożliwia wykrywanie szerszego zakresu markerów biologicznych.
Uznano, że czujniki i aplikacje do noszenia na ciele mogą pomagać w zarządzaniu modyfikowalnymi czynnikami ryzyka, jednak ich jakość, bezpieczeństwo i skuteczność muszą się poprawić, zanim zostaną powszechnie zastosowane w opiece zdrowotnej. Dzięki postępom w zakresie sztucznej inteligencji, czujników do noszenia na ciele i innych technologii cyfrowych coraz bardziej dostępne stają się ogromne ilości danych. Niemniej jednak uważa się, że zawsze potrzebna będzie kliniczna interpretacja wyników, aby zapewnić ich ważność i przydatność.
Wizja spersonalizowanej profilaktyki
Uczestnicy warsztatów zgodzili się, że w celu zapobiegania rakowi piersi potrzebne są ogólnodostępne i oparte na ocenie ryzyka metody profilaktyki. Podkreślili także znaczenie kampanii promocyjnych i edukacyjnych jako metody wspierającej określone spersonalizowane lub indywidualne działania związane z oceną ryzyka. Za istotne uznano następujące grupy ryzyka: kobiety z wysokim prawdopodobieństwem wystąpienia śmiertelnego raka piersi, kobiety z genetycznymi predyspozycjami i kobiety o niskim poziomie ryzyka, które przypuszczalnie nie skorzystają z badań mammograficznych.
Obecnie profilaktyka raka piersi oparta na ocenie ryzyka w ogólnej populacji nie jest możliwa ze względu na brak w pełni sprawdzonych narzędzi. Uczestnicy warsztatów przewidują, że będzie to możliwe w ciągu następnych 20 lat, gdy opracowane zostaną narzędzia umożliwiające identyfikację kobiet, które najprawdopodobniej umrą z powodu raka piersi.
Zaproponowane zostały praktyczne zmiany, aby szeroko rozpowszechniona opieka oparta na ocenie ryzyka stała się rzeczywistością. Po pierwsze, pracownicy opieki zdrowotnej muszą być w stanie zrozumieć i przekazać informacje o ryzyku. Po drugie, indywidualne osoby muszą otrzymywać wsparcie – począwszy od zmian stylu życia, a skończywszy na konkretnych zabiegach – dostosowane do ich indywidualnego ryzyka. W końcu, należy opracować infrastrukturę do gromadzenia, zestawiania i analizowania danych dotyczących czynników ryzyka.
Wnioski z warsztatów w ramach projektu B-CAST (Breast CAncer STratification: understanding the determinants of risk and prognosis of molecular subtypes) zostaną uwzględnione w dalszych pracach. Po dalszej analizie politycznej, uczestnicy projektu B-CAST zamierzają przygotować końcowy raport na temat włączania metod spersonalizowanej profilaktyki do szerszych programów profilaktycznych, który adresowany będzie do pracowników opieki zdrowotnej i ustawodawców.
Więcej informacji:
strona projektu B-CAST
poleca:
