Jak zapobiec rozprzestrzenianiu się zarazków w szpitalu

Infekcje powodowane przez mikroorganizmy, takie jak bakterie, wirusy i niektóre pasożyty, a zwłaszcza przez lekooporne superbakterie, stanowią duże zagrożenie dla światowego stanu zdrowia. Ich występowanie w szpitalach skutkuje zwiększeniem śmiertelności, cierpieniem pacjentów oraz wzrostem kosztów opieki zdrowotnej.

W ramach sfinansowanego przez UE projektu FLEXPOL opracowano rozwiązanie tego problemu będące połączeniem materiałów i struktur powierzchni, które stanowi nowy sposób sterylizacji. Zespół pracujący nad projektem wytworzył trzywarstwową przyczepną powłokę z polipropylenem (PP), surowcem wykorzystywanym do produkcji opakowań żywności.

W informacji prasowej na portalu internetowym cyfrowego czasopisma „Open Access Government” kierownik projektu Maximilian Kosel z Instytutu Fraunhofera ds. Technologii Produkcyjnych (IPT) objaśnia tę technologię: „Choć warstwy zewnętrzne tej powłoki wykonano z polipropylenu, który jest bardzo sztywny, by zapewnić maksymalną odporność na ścieranie, warstwę wewnętrzną wykonano z klasy polipropylenu odpowiedniej do wprowadzania do powłoki substancji czynnych”.

Te substancje czynne, uwalniane w sposób kontrolowany, to olejki eteryczne z naturalnych surowców (na przykład oregano czy tymianku) o silnym działaniu antybakteryjnym. Górna warstwa obejmuje mikro/nanostruktury imitujące lotos, którego liście mają właściwości samooczyszczające. Materiał opracowany przez partnerów projektu FLEXPOL zapobiega powstawaniu mokrych powierzchni, a tym samym rozrostowi bakterii.

„Połączenie mikrofilarów i nanokolców (z czarnego silikonu) skutkuje bardzo ostrymi kątami kontaktu z wodą. Uzyskujemy wysoce hydrofobiczne zachowanie oraz »efekt lotosuƒ« na powierzchni. Jako że bakterie potrzebują pożywki, aby rosnąć, nieobecność wody skutecznie zapobiega rozrostowi i rozprzestrzenianiu się mikroorganizmów na danej powierzchni”.

Kosel dodaje: „Jeszcze przed dodaniem olejków do wewnętrznej warstwy dowiedziono, że sama ta struktura ma silne właściwości antybakteryjne – była ona w stanie ograniczyć początkową liczbę bakterii Escherichia coli (E. coli) o 90 % w ciągu 90 minut”.

Zespół pracujący nad projektem uważa, że ograniczenie przenoszenia się zakażeń w szpitalu będzie skutkować używaniem mniejszej liczby antybiotyków, a tym samym pomoże zwalczać niebezpieczny wzrost liczby wielolekoopornych bakterii. Materiał ten zapewni trwałą ochronę oraz odporność w przypadku często dotykanych powierzchni. Ułatwi też dbanie o higienę i bezpieczeństwo pacjentów, ograniczając konieczność użycia środków dezynfekujących.

Szeroka gama zastosowań

Wciąż trwający trzyletni projekt FLEXPOL (Antimicrobial FLEXible POLymers for its use in hospital environments) zakończy się pod koniec roku 2019. Partnerzy projektu przewidują, że oprócz sektora opieki zdrowotnej technologia ta sprawdzi się w transporcie publicznym, sektorze dóbr konsumenckich oraz sektorze budowlanym. Przykładowo materiał wytworzony w projekcie FLEXPOL można wykorzystać do sterylizacji powierzchni w autobusach lub samolotach, w toaletach publicznych, w punktach przesiadkowych oraz na lotniskach. Według strony internetowej projektu antybakteryjną powłokę FLEXPOL będą mogli wykorzystać producenci rozmaitych towarów, od telefonów komórkowych i tabletów po zabawki. Sprawdzi się ona również w sektorze produkcji opakowań do żywności i napojów.

Materiały, struktury i procesy opracowane w ramach projektu FLEXPOL przetestowano już w laboratorium. Zespół pracujący nad projektem stwierdza, że jest już bliski etapu wprowadzenia produktu na rynek. W tej samej informacji prasowej czytamy, że „ostateczna weryfikacja w środowisku szpitalnym wykaże skuteczność powłoki w warunkach rzeczywistych”.

Więcej informacji:
strona projektu FLEXPOL