Kosmos

Wydział Chemii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika rozpoczął współpracę z Europejską Agencją Kosmiczną (ESA) w zakresie pomiarów zanieczyszczeń satelitów. Realizacja projektu rozpocznie się w grudniu 2015 r. i potrwa 6 miesięcy.

Masywne gwiazdy odgrywają kluczową rolę w ewolucji obłoków molekularnych i galaktyk oraz reakcjach chemicznych w ich obrębie. Naukowcy z UE uzyskali pełen obraz powstawania masywnych gwiazd, od początkowej fazy spoczynkowej.

Badacze otrzymujący dofinansowanie ze środków UE opracowali nowoczesną technologię, dzięki której Europa stanie się niezależna od amerykańskich przyrządów do pracy w regionie submilimetrowym widma elektromagnetycznego.

Skoro na orbicie ziemskiej znajduje się ponad 1000 satelitów, najwyższa pora stworzyć metody prognozowania burz słonecznych. Nowy system europejski dostarcza częste i niezawodne prognozy internetowe, aby umożliwić operatorom satelitów podejmowanie działań chroniących satelity przed szkodliwymi erupcjami słonecznymi.

Wokół Ziemi orbitują tysiące niewielkich odpadów kosmicznych stanowiących zagrożenie dla satelitów. W ramach finansowanego ze środków UE projektu podjęto się usunięcia odpadów przy pomocy laserów znajdujących się na Ziemi.

W celu umożliwienia mikrosatelitom udziału w misjach podobnych do większych statków kosmicznych badane są nieustannie nowe pomysły. Finansowani przez UE naukowcy pracowali nad eksperymentalną postacią napędu, mając na celu pokonanie ograniczeń dotyczących masy i mocy.

Zespół UE opracował dwa różne przetworniki analogowo-cyfrowe (ADC) na potrzeby komunikacji satelitarnej. Wysokosprawne urządzenia małej mocy wykraczają poza obecny stan wiedzy i pomagają ustanowić europejską niezależność w sektorze.

Systemy w przestrzeni kosmicznej stały się niezbędne dla usług o krytycznym znaczeniu dla gospodarki Europy, w tym bezpieczeństwa. Inicjatywa finansowana ze środków UE ułatwiła dialog między głównymi interesariuszami, obserwującymi przestrzeń kosmiczną pod kątem obiektów mogących zaszkodzić infrastrukturze na orbicie.

Małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) stanowią podstawę europejskiej gospodarki oraz potencjalne źródło jej wzrostu. Celem unijnej inicjatywy jest wykazanie, że MŚP mogą także odgrywać ważną rolę w sektorze technologii kosmicznych.

Obserwacje dowodzą, że wszechświat przeszedł przez fazę przyspieszonej ekspansji na wczesnym etapie swojego rozwoju. Jednak do niedawna przewidywania teorii sugerowanych przez grawitację kwantową w kontekście tej epoki inflacji nie zgadzały się z pomiarami mikrofalowego promieniowania tła.

Zrozumienie fizyki ciemnej materii i energii jest jednym z głównych zadań współczesnej kosmologii. Nowe zaawansowane symulacje ewolucji wszechświata będą odgrywać ważną rolę w tych badaniach.

Gwiazdy neutronowe i czarne dziury to wyjątkowe laboratoria, umożliwiające badanie materii w najbardziej ekstremalnych warunkach. Aby lepiej zrozumieć ich właściwości, astrofizycy z UE analizowali obserwacje prowadzone na wielu długościach fal przy pomocy podstawowych teorii fizycznych, w warunkach niedających się odtworzyć w eksperymentach na Ziemi.

Układ krwionośny działa w oparciu o złożoną synergię mechanizmów kontrolnych utrzymujących ciśnienie krwi i perfuzję mózgową, jednakże ulega on zakłóceniom podczas powrotu astronautów z przestrzeni kosmicznej. Nowatorskie badania tych mechanizmów pozwolą temu zapobiegać.

Co jakiś czas olbrzymie pęcherze namagnesowanego gazu odrywają się od Słońca, co może być przyczyną burzy geomagnetycznych, gdy promieniowanie dotrze do Ziemi. Naukowcy z UE przyjrzeli się liniom pól magnetycznych w atmosferze Słońca, aby ustalić, w jaki sposób są one wyrzucane z gwiazdy.

Słońce osiągnęło szczytowy moment swojego 11-letniego cyklu aktywności, a naukowcy są gotowi na wydarzenia z tymi związane. Dzięki dokładnym badaniom naszej gwiazdy, uczeni mogą lepiej zrozumieć, a także potencjalnie przewidywać, rozbłyski słoneczne, które wyrzucają ogromne ilości niebezpiecznych energetycznych cząstek w kierunku Ziemi.

Czarne dziury, gwiazdy neutronowe i nowe klasyczne to niektóre z obiektów we wszechświecie, które emitują promieniowanie gamma, jedno z najsilniejszych rodzajów promieniowania. Naukowcy z UE odpowiedzieli na część pytań z tej dziedziny, na przykład dotyczących tego, co wytwarza tak dużą ilość energii.

Jedna z inicjatyw finansowanych przez UE połączyła europejskie instytuty badawcze, infrastruktury (teleskopy) i repozytoria danych, aby pomóc społeczności badaczy fizyki Słońca w przygotowaniu się na uruchomienie Europejskiego Teleskopu Słonecznego (EST).

Powstanie pierwszego pokolenia galaktyk oznaczało zmierzch wieków ciemnych w naszym wszechświecie oraz początek ery rejonizacji. Tajemnica nadejścia tej nowej ery została rozwikłana przez finansowanych ze środków UE naukowców, za sprawą przeprowadzenia największych w historii symulacji przemiany ośrodka międzygalaktycznego ze stanu neutralnego do zjonizowanego.

Tajemnicza ciemna materia, której grawitacyjne „cienie” od dawna obserwujemy w kosmosie, być może składa się z neutralin, cząstek przewidywanych przez supersymetryczne teorie budowy materii. Oszacowania fizyków z Narodowego Centrum Badań Jądrowych w Świerku sugerują, że dzięki nowej, właśnie oddawanej do użytku generacji detektorów, o istnieniu lub nieistnieniu neutralin będzie można ostatecznie rozstrzygnąć już w najbliższych dwóch latach.

Aby poznać początki Ziemi i życia we wszechświecie, europejscy naukowcy badali powstawanie i ewolucję planet, w tym materiału krążącego wokół gwiazd, w którym powstają planety.

Na najbliższe dziesięciolecie Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) zaplanowała nowe misje teleskopów rentgenowskich i dalekiej podczerwieni, wyposażonych w duże zestawy detektorów o wysokiej czułości. Jeden z unijnych projektów miał na celu przyspieszenie tych prac poprzez rozwiązanie problemu ograniczonej dostępności mocy w niskich temperaturach.

Naukowcy korzystający z dofinansowania UE poczynili znaczne postępy w tworzeniu przenośnych zegarów optycznych o niestabilności częstotliwości poniżej 1x10-16 i niedokładności ułamkowej poniżej 5x10-17. Parametry ich pracy będą ulepszane i docelowo powinny o dwa rzędy wielkości przekraczać możliwości najstabilniejszych i najdokładniejszych współczesnych zegarów mikrofalowych.

Unijny projekt zaangażował instytucje europejskie i międzynarodowe, aby umożliwić astronomom prowadzenie badań na najnowocześniejszych teleskopach optycznych i podczerwonych.

Choć agencje kosmiczne planują już w nieodległej przyszłości zrealizować misję załogową na Marsa, wciąż nie usunięto jednej z najpoważniejszych barier dla załogowych badań dalekiego kosmosu, jaką stanowi narażenie załogi na promieniowanie jonizujące. Finansowany z 7PR UE projekt SR2S zajął się stworzeniem niezbędnych narzędzi ograniczających wpływ promieniowania. Partnerzy projektu planują i rozwijają osłonę magnetyczną, która pozwoli w przyszłości chronić astronautów podczas takich misji.

Jedno z pytań, na które astronomowie wciąż szukają odpowiedzi, brzmi: kiedy w historii wszechświata nastąpiły narodziny gwiazd w galaktykach. Choć pomiar tempa powstawania gwiazd (SFR) stanowi ogromne wyzwanie nawet w naszej rodzimej galaktyce, daje możliwość przetestowania hipotez dotyczących wzrostu i ewolucji galaktyk.