Z punktu widzenia
geologii, ogromny uskok tektoniczny powstaje, gdy następuje subdukcja
płyty oceanicznej pod inną płytę oceaniczną lub kontynentalną. Ogromne
trzęsienia ziemi (ang. megathrust earthquake) są silniejsze niż
jakiekolwiek inne wstrząsy sejsmiczne. Jednakże, niektóre z nich
powodują spękania tylko na ograniczonym obszarze, co oznacza mniejsze
zniszczenia. Przyczyną są najprawdopodobniej czynniki strukturalne w
płytach subdukujących i nasuwczych.
Celem finansowanego ze środków UE projektu "Controls on megathrust
earthquake segmentation" (QUAKESEG) było zbadanie stref subdukcji i
czynników wpływających na spękania podczas ogromnych trzęsień ziemi.
Zespół przeanalizował dane z trzech stref subdukcji, aby udokumentować
zmiany strukturalne w górnej i dolnej płycie oraz ich wpływ na
trzęsienia ziemi. Realizacja projektu QUAKESEG trwała dwa lata i
zakończyła się w kwietniu 2014 r.
Uczestnicy projektu dokonali przeglądu piśmiennictwa dotyczącego
wcześniejszych ogromnych trzęsień ziemi. Następnie zebrali i
przeanalizowali potrzebne dane geofizyczne, w tym dotyczące odbicia
sejsmicznego i pomiarów batymetrycznych. Analiza ta ujawniła zmiany
struktury płyt, które mogą potencjalnie ograniczać pękanie i które miały
istotne znaczenie w dwóch niedawnych trzęsieniach ziemi na Sumatrze
(2004) i w Chile (2010). Szczegóły, obejmujące między innymi skład i
właściwości fizyczne osadów subdukcyjnych, opisano w modelach
koncepcyjnych opracowanych w ramach projektu.
Wyniki badań przedstawiono na międzynarodowych konferencjach oraz w
trzech artykułach na łamach czasopism. Nowe koncepcje oceniono pod
względem możliwości przenoszenia stref subdukcji, w których nie
dochodziło do większych wstrząsów w ostatnich stuleciach.
Projekt QUAKESEG pomógł określić czynniki strukturalne wpływające na
propagację i zatrzymywanie się pęknięć podczas dużych wstrząsów
sejsmicznych. Wyniki tych prac przydadzą się w badaniach porównawczych
na podobnych uskokach.