Nadzór morski to jedno z kluczowych zastosowań, w których w pełni działająca konstelacja Galileo może wnieść rzeczywiście znaczącą poprawę dzięki swojej wysokiej precyzji, rzecz jasna, ale także dzięki zapewnieniu Europie niezależności w sektorze wymagającym rozwiązywania problemów specyficznych dla naszego kontynentu.
Jednym z tych problemów jest bezpieczeństwo. W samym tylko roku 2014 do EMSA – Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Morskiego – wpłynęło 6000 zawiadomień o wypadkach z udziałem statków. Różne projekty europejskie miały doprowadzić do uporania się z tym problemem, tymczasem istniejące systemy nadal bazują na transponderach AIS, czyli technologii unikania kolizji zainstalowanej na pokładzie jednostki pływającej, która do przesyłania informacji o ruchu wykorzystuje kanały VHF.
Konsorcjum projektu SPYGLASS (Galileo-based Passive Radar System for Maritime Surveillance) argumentuje, że AIS nie spełnia swojego zadania. Weźmy na przykład statki niechętne współpracy – często prowadzące nielegalną działalność, jak przemyt, nielegalne połowy, zrzuty zanieczyszczeń czy nielegalna imigracja, pozbawione systemów AIS z oczywistych względów – których nie da się zidentyfikować ani zlokalizować.
Partnerzy projektu, którego budżet wynosi 1,3 mln EUR, wychodzą z założenia, że rozwiązaniem jest technologia PBR. Technologia nie jest kosztowna, może działać niejawnie i ogranicza wpływ na środowisko. W połączeniu z systemem Galileo, który zapewnia nieprzerwany monitoring każdego miejsca na Ziemi za pomocą kilku satelitów jednocześnie, technologia PBR opracowana w ramach projektu SPYGLASS może rozwiązać problem bezpieczeństwa morskiego raz na zawsze.
Na czym polega szczególna wartość technologii PBR opartej na systemie Galileo?
Alessandro Giomi: Choć możliwość zapewnienia niejawnego, stałego nadzoru morskiego została już w dużej mierze dowiedziona, powszechne „przekaźniki alternatywne”, jak VHF czy DVB-T, wykorzystują transmisję naziemną. Z kolei sygnał GNSS zapewnia zasięg na całym świecie, a więc także na obszarach oddalonych takich jak otwarte morze. Tego typu system może zatem działać samodzielnie albo uzupełniać inne istniejące i zintegrowane systemy nadzoru morskiego.
A dokładniej, dlaczego to ważne, aby korzystać z europejskiego GNSS a nie, na przykład, z technologii GPS?
Oprócz tego, że Galileo oferuje wyjątkowe możliwości ze względu na strukturę swojego sygnału, panuje przekonanie, że na europejskim systemie nawigacji będą polegać w znacznej mierze organy władz europejskich w zakresie wielu usług, dzięki czemu integracja tej technologii będzie łatwiejsza.
Jednak technologia ta nie wyklucza innych systemów nawigacji. Na przykład dzięki temu, że Galileo i GPS zostały w taki sposób zaprojektowane, aby zapewnić ich interoperacyjność, jeden i ten sam odbiornik będzie w stanie rejestrować sygnały z obu systemów satelitarnych, co powinno znacznie podnieść wydajność działania.
Czego dowiedzieliście się z testów prototypu?
Dotychczas zweryfikowaliśmy eksperymentalnie obliczenia teoretyczne pokazując, że zasadniczo istnieje możliwość wykrywania statków na podstawie odbicia sygnału Galileo, co weryfikuje poprawność koncepcji leżącej u podstaw naukowych naszego projektu.
Na czym dokładnie polega funkcjonowanie technologii SPYGLASS?
Technologia SPYGLASS wykorzystuje pojedynczy odbiornik nastawiony na częstotliwości Galileo. Odbiornik może być zamontowany na boi albo balonie na uwięzi, aby zwiększyć zakres pokrycia. Odbiornik rejestruje sygnały Galileo, które naturalnie odbijają się od poruszających się statków, po czym przetwarza je w celu podania szacowanej odległości i prędkości jednostki pływającej.
Co jeszcze musicie zrobić, aby móc dostarczyć produkt końcowy?
Prace nad projektem rozpoczęły się od punktu, w którym nadal do rozwiązania pozostaje szereg kwestii naukowych i problemów inżynieryjnych. Niemniej dotychczasowe prace położyły podwaliny pod produkt końcowy i właśnie budowany jest pierwszy prototyp technologii SPYGLASS. Oprócz szeroko zakrojonych testów prototypu w różnych warunkach i zanim będzie można przejść do jego komercjalizacji, pozostają do wykonania jeszcze dwa poważne zadania: miniaturyzacja sprzętu i rozwój sieci systemów, aby zwiększyć wydajność pracy poszczególnych czujników.
Jak planujecie wypromować tę technologię wśród potencjalnych użytkowników?
Potencjalnymi użytkownikami są podmioty posiadające uprawnienia do świadczenia usług publicznych lub dostarczania informacji dotyczących orientacji w obszarze morskim. Z niektórymi z nich już nawiązaliśmy kontakt i wyraziły one swoje zainteresowanie: włoska marynarka wojenna, policja skarbowa oraz straż przybrzeżna, a także grecka marynarka wojenna i straż przybrzeżna. To środowisko oraz ramy, w jakich funkcjonuje, są dobrze znane partnerom konsorcjum. Na koniec kampanii eksperymentalnej przygotowane zostanie specjalne portfolio dla tych instytucji, które zostanie im przekazane.
Konsorcjum rozważy też możliwość bezpłatnego udostępnienia usług przez jakiś czas, aby zademonstrować ich wartość dodaną w rzeczywistych środowiskach operacyjnych i procesach.
SPYGLASS
Dofinansowanie z H2020-Galileo.
Strona projektu w serwisie CORDIS