Gospodarka odpadami z przemysłu spożywczego nabiera kluczowego znaczenia w związku z zagrożeniami dla środowiska i zdrowia, jakie powstają podczas produkcji i przetwarzania. Na przykład każdego roku przemysł drobiarski wytwarza ogromną ilość piór odpadowych, z czego większość trafia na składowiska lub poddawana jest energochłonnemu procesowi przerabiania na pasze o niskiej jakości. Według
Komisji Europejskiej w 2014 r. w UE wyprodukowano 13,1 mln ton mięsa drobiowego.
W ramach finansowanego przez UE projektu KARMA2020 prowadzone są prace nad przetwarzaniem tych odpadowych produktów ubocznych w innowacyjne, ekologiczne surowce, które będą mogły być wykorzystywane na wiele sposobów. Przykładowe zastosowania to biodegradowalne tworzywa wykorzystywane do produkcji opakowań spożywczych, nawozy wolnodziałające, powłoki zmniejszające palność oraz materiały kompozytowe.
Cytowana w
artykule prasowym koordynatorka projektu Sarah Montes wyjaśnia: „Większość odpadów to cenne surowce. Pióra zbudowane są w większości z keratyny, więc ich wykorzystanie w produkcji tworzyw sztucznych może przyczynić się do uzyskania tworzywa, które będzie mocniejsze i bardziej odporne na rozrywanie niż tworzywa wyprodukowane np. z użyciem skrobi modyfikowanej lub białek roślinnych”.
Na początkowych etapach projektu KARMA2020 naukowcy skupili się na procesach wstępnego przetwarzania i kondycjonowania piór, tak aby były czyste i bezpieczne do dalszej obróbki. Badali także sposoby przerabiania ich na surowce. W opublikowanym niedawno newsletterze na
stronie projektu partnerzy wyjaśnili, że projekt kończy fazę laboratoryjną i wkracza w fazę pilotażową. Na przykład w procesie ekstruzji na gorąco wykorzystuje się ciepło i ciśnienie do stopienia polimeru w procesie ciągłym w celu mieszania składników i sporządzania mieszanek. W tym samym newsletterze członkowie projektu opisali tę procedurę następująco: „Proces jest powszechnie wykorzystywany w przemyśle polimerowym do produkcji tworzyw sztucznych, takich jak torby, folie, rurki itp., a ostatnio znalazł zastosowanie w sektorze zdrowotnym do mieszania aktywnych składników farmaceutycznych z matrycami polimerowymi”.
W poszukiwaniu zastosowań dla odpadów spożywczych
Realizowany aktualnie projekt KARMA2020 (Industrial Feather Waste Valorisation for Sustainable KeRatin based MAterials) powstał z myślą o opracowywaniu nowych bioproduktów z piór odpadowych dla kluczowych sektorów. Dawanie drugiego życia odpadom spożywczym to także wizja twórców projektu WineLeather, którego celem jest produkcja skóry organicznej z wytłoków z winogron. Ten surowiec roślinny to nasiona, szypułki i skórki winogron, pozostałe po produkcji wina. Wytłoki trafiają zazwyczaj na składowiska jako odpady rolne. Dzięki projektowi WineLeather ten odpadowy produkt uboczny będzie wykorzystywany jako surowiec odnawialny.
Firmą prowadzącą projekt jest Vegea. Jak wyjaśnia na swojej
stronie internetowej, opracowana przez nią technologia VegeaTextile „oferuje alternatywne, ekonomicznie zrównoważone rozwiązanie dla wykorzystywania materiałów pochodzenia zwierzęcego lub materiałów będących pochodnymi materiałów kopalnych. Wyprodukowany materiał jest kompatybilny z wszystkimi głównymi zastosowaniami przemysłowymi z branży modowej, wzornictwa, a także przemysłu motoryzacyjnego i transportowego”. Według
strony projektu w serwisie CORDIS projekt WineLeather (Innovative green leather production from wine industry waste) zakłada uprzemysłowienie procesu produkcyjnego do 2022 r.
Więcej informacji:
strona projektu KARMA2020projekt WineLeather