Szereg badań finansowanych ze środków Unii Europejskiej wykazał zaskakująco wysoką akceptację dla ponownego wykorzystania wody i składników odżywczych w trzech krajach europejskich.
Czytelnicy – czy obrzydza was myśl o piciu oczyszczonych ścieków? Jeśli tak, to według najnowszych badań przeprowadzonych w Europie należycie do mniejszości. Przeprowadzone w ramach finansowanego przez Unię Europejską projektu NextGen badania ankietowe wykazały, że nie reagujemy na propozycję ponownego wykorzystania ścieków obrzydzeniem tak często, jak zakładano.
W ramach projektu zapytano przeszło 2 500 mieszkańców Królestwa Niderlandów, Hiszpanii i Zjednoczonego Królestwa o ich poglądy na temat oczyszczania ścieków w celu uzyskania wody pitnej oraz odzyskiwania substancji odżywczych ze ścieków na potrzeby uprawy żywności. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że negatywna percepcja społeczeństwa, zwykle uznawana za jedną z głównych przeszkód w realizacji projektów recyklingu wody na szeroką skalę, może wbrew pozorom nią nie być.
Badania ankietowe przeprowadzone przez Uniwersytet Cranfield w Zjednoczonym Królestwie, partnera projektu NextGen, wykazały, że 75 % respondentów w Królestwie Niderlandów popiera lub zdecydowanie popiera recykling wody w celu odzysku wody pitnej. W Hiszpanii i Zjednoczonym Królestwie poparcie dla takich inicjatyw nie pozostawało daleko w tyle – swoją aprobatę wyraziło odpowiednio 73 % i 67 % respondentów. Poparcie dla żywności uprawianej z wykorzystaniem składników odżywczych odzyskiwanych ze ścieków była jeszcze wyższa. Takie rozwiązanie popiera 75 % respondentów w Niderlandach, a także 85 % w Hiszpanii i 74 % w Zjednoczonym Królestwie.
„Przyglądając się bliżej reakcjom respondentów i ich przyczynom, dostrzegliśmy silny wpływ czynnika, który określamy mianem norm społecznych”, zauważa dr Heather Smith z Uniwersytetu Cranfield w wypowiedzi na potrzeby informacji prasowej opublikowanej na stronie internetowej „Smart Water Magazine”. „Na opinie dotyczące zarówno oczyszczonych ścieków, jak i substancji odżywczych z recyklingu wpływają poglądy osób z bezpośredniego otoczenia respondentów”.W obliczu potrzeby wprowadzania na szeroką skalę rozwiązań i koncepcji gospodarki o obiegu zamkniętym badania są niezwykle cenne w procesie oceny społecznej akceptacji oczyszczania i recyklingu ścieków. Od czego zależy jednak ta akceptacja? Jak twierdzi starszy badacz Jos Frijns, zatrudniony w Instytucie Badań Wody KWR, jednostce koordynującej projekt NextGen, wszystko zależy od zaufania do odpowiedzialnego za proces przedsiębiorstwa. „Elementem decydującym o akceptacji recyklingu ścieków jest zaufanie. Zaufanie do jakości wody i osobiste doświadczenia, ale także zaufanie do organizacji świadczących te usługi”.
Frijns przywołuje jako przykład Niderlandy, przytaczając powody, dla których tak duży odsetek respondentów z tego kraju popiera takie rozwiązania. „W Niderlandach agencje rządowe odpowiedzialne za ochronę środowiska oraz zapewnianie jakości cieszą się dużym zaufaniem społeczeństwa. Dzięki temu mieszkańcom łatwiej jest zaufać inicjatywom ponownego wykorzystania surowców. Uważam nawet, że to może być znacznie ważniejszym czynnikiem wpływającym na akceptację takich rozwiązań niż kampanie informacyjne i edukacyjne”.
Choć wyniki przeprowadzonych badań mogą rozwiać pewne obawy związane z negatywnymi reakcjami społeczeństwa na recykling i ponowne wykorzystanie ścieków, dr Smith uważa, że konieczne jest „opracowanie długoterminowej strategii zaangażowania społeczeństwa”. Jak dodaje: „Zrozumienie sposobu, w jaki społeczeństwo postrzega tego rodzaju rozwiązania, to tylko jeden z wielu elementów układanki”.
Projekt NextGen (Towards a next generation of water systems and services for the circular economy) skupia przedsiębiorstwa wodociągowe, partnerów przemysłowych, wyspecjalizowane firmy z sektora MŚP, instytucje badawcze, platformy technologiczne oraz władze miejskie i regionalne. Celem jest zademonstrowanie innowacyjnych rozwiązań w zakresie gospodarki o obiegu zamkniętym, związanych z wykorzystaniem zasobów w sektorze wodnym. Projekt dobiegnie końca w czerwcu 2022 roku.
Więcej informacji: