Organizowany co roku od 2003 r. czterodniowy Europejski Tydzień Regionów i Miast, który odbywa się od 7 do 10 października w Brukseli, stał się kluczowym wydarzeniem, jeśli chodzi o rozwój i unijną politykę regionalną. W tym roku portal CORDIS ma zaszczyt być jednym z około 9 000 uczestników, nie tylko jako wystawca, ale także jako uczestnik sesji.
Europejski Tydzień Regionów i Miast to największe na świecie wydarzenie poświęcone rozwojowi regionów i miast. W kontekście niedawno wybranego Parlamentu Europejskiego i finalizacji składu nowego kolegium unijnych komisarzy XVII edycja rozpoczęła się od niezwykle trafnie dobranych tematów: „Przyszłość Unii Europejskiej oraz rola regionów i miast”, „Europa bliżej obywateli”, a także „Bardziej zielona Europa”.
Wydarzenie było wyjątkową okazją, aby lepiej poznać kreatywne sposoby, za pomocą których regiony i miasta maksymalizują unijne fundusze zarówno na poziomie ogólnym, dążąc do tego, aby Europa była mądrzejsza, bardziej ekologiczna i sprzyjała włączeniu społecznemu, jak również na poziomie bardziej prozaicznym, poprawiając codzienne życie obywateli.
W związku z tym, że od 2010 r. ambicją organizatorów jest ograniczanie produkcji odpadów, wystawcy zostali zachęceni do rezygnacji z papierowych materiałów. Zapewniło to wiele możliwości praktycznej nauki, ponieważ wśród eksponatów znalazło się w zasadzie wszystko, od urządzeń wirtualnej rzeczywistości po piwo z bułki tartej.
Jeden z wartych zapamiętania sposobów na to, aby działania Unii Europejskiej miały większy związek z jej obywatelami, bez względu na to, gdzie mieszkają i co robią, został pokazany na wystawie zatytułowanej CO EUROPA ROBI DLA MNIE Biura Analiz Parlamentu Europejskiego. Podstawę tej inicjatywy stanowi multimedialna strona internetowa z możliwością wyszukiwania, która przedstawia tematyczne i regionalne podsumowania tego, w jaki sposób fundusze unijne mogą poprawić codzienne życie. Obejmuje ona najróżniejsze tematy, począwszy od tych na najwyższym poziomie, jak przepisy dotyczące ochrony danych osobowych, po te bardziej przyziemne, takie jak oznakowanie produktów w celu zapewnienia standardów bezpieczeństwa.
Oprócz wysiłków mających na celu informowanie o znaczeniu projektów unijnych dla życia obywateli, podczas wydarzenia podkreślano również działania, których celem jest przede wszystkim dostosowanie unijnych projektów do potrzeb mieszkańców Unii Europejskiej.
Jedne z warsztatów, zatytułowane „Nauka dla obywateli: co nauka ma wspólnego z regionami i miastami”, rozpoczął prelegent, który stwierdził, że w kontekście rosnącej nieufności w stosunku do ekspertów i wiedzy przyszedł czas na angażowanie obywateli w badania od samego początku. Nawiązując do tego tematu, Marzia Mazzonetto, kierownik projektu w ECSA (European Citizen Science Association), będącego częścią inicjatywy EU-Citizen.Science podkreśliła, że każdy może się zaangażować.
Jako przykład podała współfinansowany ze środków UE projekt D-NOSES, który umożliwia mieszkańcom Barcelony mapowanie problemów związanych z nieprzyjemnymi zapachami w ich okolicy poprzez zgłaszanie ich za pośrednictwem specjalnie zaprojektowanej aplikacji. Projekt funkcjonuje w 10 miastach w całej Europie (i poza nią), a długoterminowe plany zakładają stworzenie obserwatorium nieprzyjemnych zapachów. Marzia Mazzonetto podkreśliła, że siłą takich inicjatyw jest to, że gdy ludzie mają konkretne dane, mogą wywierać presję na polityków i ustawodawców. Od momentu uruchomienia projektu w 2016 r. w Barcelonie wpłynęło 270 skarg od co najmniej 35 różnych użytkowników.
Ale co się dzieje, gdy wystąpi konflikt między potrzebami lub ambicjami? Jedna z mówczyń, Nhien Nguyen, profesor nadzwyczajny na Norweskim Uniwersytecie Nauki i Technologii, twierdzi, że pomocne byłoby przyjęcie podejścia „poczwórnej helisy”, które angażuje obywateli, środowisko akademickie, przemysł oraz władze publiczne na poziomie lokalnym, krajowym i międzynarodowym. W przypadku takiego rozwiązania głos mają wszystkie najważniejsze zainteresowane strony. Po wspólnym określeniu istniejącego ekosystemu (w tym nie tylko dowodów naukowych, ale także wiedzy ukrytej) mogą współtworzyć odpowiednie strategie.
W wywiadzie dla portalu CORDIS prof. Nhien Nguyen dodała, że „jeśli chcemy, aby nauka obywatelska działała, musi istnieć jakaś podstawowa zasada wspólnego zrozumienia”. Wyjaśniła także, że kluczem do osiągnięcia tego jest kultywowanie krytycznego sposobu myślenia, a także tłumaczenie żargonu, który jest uwielbiany zarówno przez polityków, jak i naukowców. Podkreśliła również, jak ważne jest, aby nauka obywatelska była jednocześnie zabawna i istotna, po czym dodała: „Jeśli obywatele wiedzą, że mają do czegoś prawo, chętniej się angażują”.
Jedno ze stanowisk, które przykuły uwagę portalu CORDIS, należało do współfinansowanego ze środków UE projektu BLOOM, którego celem jest poszerzanie wiedzy obywateli na temat biogospodarki dzięki pięciu regionalnym centrom, mającym funkcjonować jako wspólnoty praktyków. Aby zidentyfikować kluczowe grupy docelowe, przeszkody i możliwości, a ostatecznie opracować działania informacyjne, w ramach projektu organizowane są warsztaty z udziałem zainteresowanych stron.
Jednym z bardzo praktycznych rezultatów osiągniętych we współpracy z organizacją European Schoolnet jest cykl zaprojektowanych przez nauczycieli środków dydaktycznych na temat biogospodarki, które „działają niczym książka kucharska”, jak powiedział członek projektu, dr Norbert Steinhaus, podczas wizyty portalu CORDIS na stoisku projektu BLOOM. Podejście to zostało przetestowane przez nauczycieli w 10 krajach.
Jak dotąd proces ten zaowocował również ogólnodostępnym przewodnikiem współtworzenia, a także, jak podkreśliła dr Ilse Marschalek, również uczestniczka projektu, „zasianiem nasion przyszłych projektów i zachęceniem innych ludzi do rozpoczęcia własnych inicjatyw”.
Biorąc pod uwagę, że Horyzont Europa zbliża się wielkimi krokami, portal CORDIS niecierpliwie czeka, aby zobaczyć owoce tej inspiracji podczas następnej edycji Europejskiego Tygodnia Regionów i Miast.
poleca:
