Co nowego w projekcie FUSION: Skoro „pieniądze są źródłem wszelkiego zła” to jaka jest alternatywa?

Finanse były kiedyś narzędziem do dostarczania producentom kapitału; dzisiaj stały się środkiem do celu dla spekulantów czerpiących zyski z długów prywatnych i publicznych oraz wahań kursów walut. Taka podstawa zapewniająca krajom wzrost gospodarczy jest niestabilna, a wynikające z niego zyski – nierówne.

Po roku od zamieszczenia na łamach REU75 artykułu na temat projektu FUSION (The effects of financial capital accumulation on employment and wealth distribution), ponownie kontaktujemy się z dr Matilde Massó, prof. Uniwersytetu Coruña w Hiszpanii, aby sprawdzić, jak badania prowadzone przez nią w ramach projektu i przy wsparciu z działania „Maria Skłodowska-Curie” ewoluowały oraz do jakich nowych wniosków doszła od czasu naszej ostatniej rozmowy.

Zdaniem dr Massó, niestabilność gospodarcza jest nieodzowną cechą kapitalizmu i prowadzi do zauważalnych wahań wyników gospodarczych. „Wysokie poziomy długu publicznego w Europie oraz kryzys handlowy Stanów Zjednoczonych z Chinami i Meksykiem są ważnym czynnikiem, który będzie wpływał na wzrost globalnej gospodarki. Należy pamiętać, że większość kryzysów finansowych odbywa się według mechanizmu samospełniającej się przepowiedni. Obawa przed kolejnym kryzysem w połączeniu z niestabilną sytuacją wystarczą do wywołania spadków”.

Dr Massó kwestionuje między innymi przekonanie, że obecny model jest jedynym możliwym, dlatego w swoich badaniach przede wszystkim chce się koncentrować na zwiększaniu świadomości na temat alternatyw. „Ciężko pracuję nad rozpowszechnianiem najważniejszych wyników projektu, pisząc artykuły do czasopism oraz książkę, która została dopuszczona do publikacji i ukaże się w 2020-2021 r. nakładem wydawnictwa Routledge. Ponadto zostałam zaproszona do współpracy jako redaktor przy specjalnym wydaniu czasopisma poświęconego społecznym konsekwencjom finansjalizacji, który ukaże się w 2020 roku”.

Projekt FUSION badał nowe rozwiązania monetarne, mogące pokonać wyzwania związane z konsekwencjami społecznymi niedostatecznego zatrudnienia. Rozważano w nim m.in. stworzenie systemu waloryzacji opartego na przełomowej jednostce obrachunkowej, tak by zapewnić bardziej zrównoważoną relację pomiędzy indywidualnymi preferencjami, interesem ogółu a dobrem wspólnym.

„Na ten moment koncentruję się na wstępnych założeniach do podstawy teoretycznej nowej koncepcji pieniądza. Zostaną one zebrane w książce i artykule, których publikacja jest w toku”, mówi dr Massó. Choć projekt dobiegł końca, dr Massó nie przestaje kwestionować przekonania o braku alternatywy dla obecnego sposobu mierzenia wartości.