Dzięki kulturze historyczne centra miast zyskują nowe życie

Dewastacja budynków, konflikty społeczne oraz niski poziom życia – to problemy, z którymi boryka się wiele historycznych centrów europejskich miast. Czy takie dzielnice mogą zyskać nowe życie i czy da się to zrobić w sposób zrównoważony?

Badacze z finansowanego przez UE projektu ROCK uważają, że taka transformacja jest możliwa dzięki wykorzystaniu dziedzictwa kulturowego miast. Sztuka, zabytki, stanowiska archeologiczne, historia mówiona i tradycje „mogą być unikalną i potężną siłą napędową rewitalizacji całego miasta oraz jego zrównoważonego i gospodarczego rozwoju”, tłumaczą na stronie projektu.

Celem projektu ROCK jest znalezienie rozwiązań, których zastosowanie pomoże historycznym centrom miast w transformacji w „kreatywne i zrównoważone dzielnice”. Inicjatywy opracowane w ramach projektu wdrażane są w siedmiu modelowych miastach: Atenach, Kluż-Napoce, Eindhoven, Liverpoolu, Lyonie, Turynie i Wilnie. Z kolei w trzech miastach testowych – Bolonii, Lizbonie i Skopje – zespół będzie weryfikował skuteczność podejścia i możliwość jego powielania.

Mierzenie poziomu szczęścia

Od rozpoczęcia projektu ROCK w 2017 roku zespół badaczy opracował szereg narzędzi wspierających rewitalizację miast z wykorzystaniem kultury, opierających się na nowych zrównoważonych procesach ukierunkowanych na środowisko, społeczeństwo i rozwój gospodarczy. Jedną z inicjatyw, którą niedawno wdrożono w Wilnie, jest stworzenie programu do mierzenia poziomu szczęścia wśród mieszkańców miasta. Program został opracowany we współpracy z dwoma podmiotami zaangażowanymi w realizację projektu, a pierwsze testy zakończyły się sukcesem. W sześciu miejscach w Wilnie zainstalowano specjalne urządzenia, które pozwalają mierzyć średni poziom szczęścia mieszkańców w czasie rzeczywistym (co 3 sekundy) i porównywać wyniki według danych z całego roku, miesiąca, dnia, a nawet ostatniej godziny.

Wymiana wiedzy i promowanie dialogu

Tegoroczne spotkanie uczestników projektu, zorganizowane w Atenach, było poświęcone sposobom rewitalizacji historycznych centrów miast z wykorzystaniem kultury i dziedzictwa kulturowego. Partnerzy omawiali przeprowadzone działania i wdrożone projekty związane z rewitalizacją, a także wymieniali się wiedzą i dobrymi praktykami.

W Skopje odbyło się pierwsze z serii wydarzeń mających na celu twórczą współpracę z lokalną społecznością poprzez dialog i otwartą wymianę informacji. Celem tych dni otwartych było promowanie świadomego podejmowania decyzji i uczestnictwa obywatelskiego w ramach prac nad zagospodarowaniem przestrzennym Starego Bazaru.

Zespół projektu zorganizował także webinarium na temat koncepcji Living Lab jako sposobu na zarządzanie miastem. Podczas spotkania uczestnicy mogli porozmawiać o swoich pomysłach i doświadczeniach, a także bliżej poznać trzy konkretne przykłady wykorzystania podejścia Living Lab w Eindhoven. Pierwsze dwa dotyczyły opuszczonych terenów fabrycznych, które przekształcono w dzielnicę kreatywną i kulturalną oraz ulicę pubów. Na tej nowej rozrywkowej ulicy testowano także możliwości wprowadzenia interaktywnego oświetlenia w celu zwiększenia poczucia bezpieczeństwa. Trzeci przykład dotyczył obecnie rewitalizowanej byłej dzielnicy przemysłowej, zlokalizowanej w sąsiedztwie centrum miasta i osiedla mieszkaniowego.

Zespół projektu ROCK (Regeneration and Optimisation of Cultural heritage in creative and Knowledge cities) realizuje wizję rewitalizacji historycznych centrów miast z wykorzystaniem dziedzictwa kulturowego w połączeniu ze zrównoważonym rozwojem gospodarczym, promocją miasta i wymianą wiedzy. W projekt zaangażowanych jest 32 partnerów z 13 krajów – gminy, uniwersytety, sieci wymiany informacji, grupy ds. rozwoju i grupy konsultingowe, MŚP i duże firmy oraz stowarzyszenia branżowe – zatem zespół na pewno osiągnie swój cel.

Więcej informacji:
strona projektu ROCK