Bezemisyjne statki rzeczne z napędem wodorowym

Światowa żegluga, będąca jednym z głównych źródeł emisji CO2 i innych zanieczyszczeń, znalazła się niedawno w centrum uwagi za sprawą zwiększonego nacisku na ograniczenie emisji gazów cieplarnianych wytwarzanych przez różne sektory. Według badania przeprowadzonego przez Międzynarodową Organizację Morską, transport morski emituje około 940 milionów ton CO2 rocznie, co stanowi około 2,5 % ogółu emisji gazów cieplarnianych. Dzięki wzmożonym wysiłkom na rzecz oczyszczenia tego sektora, rozwija się rynek statków elektrycznych i hybrydowych. Finansowany przez UE projekt FLAGSHIPS skupił się na budowie bezemisyjnego transportu wodnego.

Realizowany od początku 2019 roku projekt ma na celu wdrożenie dwóch komercyjnych statków napędzanych wodorowymi ogniwami paliwowymi we Francji oraz w Norwegii. W Lyonie wodorowy pchacz będzie służyć jako statek użytkowy na Rodanie, natomiast w Stavanger wodorem napędzany będzie prom pasażerski i samochodowy stanowiący element lokalnej sieci transportu publicznego. Wodór dla obu statków będzie wytwarzany na miejscu za pomocą elektrolizerów wykorzystujących energię odnawialną. W Lyonie będzie wykorzystywany wodór gazowy, natomiast Stavanger postawi na wodór ciekły.

Zasilanie i napęd

W komunikacie prasowym opublikowanym przez partnera projektu – spółkę ABB – czytamy, że wraz z innymi partnerami konsorcjum projektu FLAGSHIPS pracuje nad „opracowaniem instalacji umożliwiającej używanie ogniw paliwowych 400 kW do zasilania statków”. Ten sam komunikat informuje, że opracowane przez ABB rozwiązanie w zakresie zasilania i napędu oparte na ogniwach paliwowych zostanie zastosowane „w nowo wybudowanym pchaczu”, który ma być gotowy w 2021 roku. „Dzięki pozyskiwaniu wodoru do ogniw paliwowych z energii odnawialnej z lądu, cały łańcuch energetyczny statku będzie bezemisyjny”.

Projekt ma na celu „zademonstrowanie, że ogniwa paliwowe są praktycznym i możliwym do zastosowania rozwiązaniem napędowym dla właścicieli i konstruktorów średniej wielkości statków przewożących ponad 100 pasażerów lub równoważną ilość ładunków w żegludze śródlądowej lub przybrzeżnej”. Ocenione zostaną też skutki operacyjne stosowania wodoru jako paliwa. „Po zbudowaniu elektrowni zasilającej ogniwa paliwowe planowana jest codzienna eksploatacja jednostki pływającej, ze szczególnym uwzględnieniem procedur tankowania niezbędnych do realizacji harmonogramu operacyjnego. Testy zapewnią również wgląd w rozwój i optymalizację infrastruktury do tankowania wodorowych ogniw paliwowych w przypadku operacji morskich”.

Ciekły wodór

W przypadku Norwegii uczestnicy projektu rozważą zastąpienie biodiesla wodorem na jednym z promów budowanych z myślą o trasie Finnøy na północny wschód od Stavanger, jak wyjaśniono na stronie internetowej projektu. Na łączącej kilka wysp trasie znajdują się krótkie i częste przystanki, co utrudnia ładowanie ogniw na lądzie. Partner projektu Norled planuje „zastosować rozwijaną przez firmę technologię wodorową w kilku innych realizowanych projektach związanych z wodorem, takich jak budowa pierwszego na świecie statku napędzanego ciekłym wodorem, mającego kursować na trasie do Hjelmeland w zachodniej Norwegii”.

W skład konsorcjum projektu FLAGSHIPS (Clean waterborne transport in Europe) wchodzi 10 europejskich partnerów, między innymi armatorzy i pracownie projektowe oraz dostawcy technologii ogniw paliwowych. Projekt będzie realizowany do końca 2022 roku.

Więcej informacji:
strona projektu FLAGSHIPS