Uprawy roślin jadalnych są bez przerwy zagrożone przez gatunki inwazyjne agrofagów. Jednym z takich szkodników jest H. halys, owad z rodziny tarczówkowatych, który w ciągu ostatnich dziesięciu lat zaczął się pojawiać na terenie Europy. Ten naturalnie występujący w Azji owad jest wysoce polifagiczny i żeruje na ponad 170 gatunkach roślin, między innymi na jabłoniach, orzechach, warzywach i uprawach polowych, każdego roku powodując znaczne szkody w uprawach. Jak dotąd najbardziej powszechną metodą zwalczania H. halys było stosowanie środków ochrony roślin o szerokim spektrum działania. Jednak obawy związane z bezpieczeństwem żywności i zdrowiem ekosystemu sprawiły, że konieczne stało się znalezienie bardziej przyjaznych dla środowiska i zrównoważonych środków. Obiecującą metodą do skutecznej kontroli biologicznej tego szkodnika jest wykorzystanie jego naturalnych wrogów.
Pierwsze osobniki T. japonicus znalezione w Szwajcarii
Badania prowadzone w ramach finansowego przez UE projektu BINGO doprowadziły do odkrycia że T. japonicus który jest naturalnym wrogiem H. halys jest już obecny w sadach jabłoniowych na terenie kantonu Ticino położonym na południowym wschodzie Szwajcarii. Po raz pierwszy w Europie udało się znaleźć ten gatunek osy w jajach H. halys. O szczegółach tego pionierskiego odkrycia można przeczytać w
artykule opublikowanym w czasopiśmie „Journal of Pest Science”.
„Trudno z całą pewnością stwierdzić jak Trissolcus japonicus przywędrował do Szwajcarii. Jest to osa o wielkości 2 mm i prawdopodobnie została przypadkowo przetransportowana ze swojego rodzimego obszaru wraz ze szkodnikami” mówi współautor dr Tim Haye cytowany w
komunikacie opublikowanym w serwisie internetowym EurekAlert!. „Jednak nie jest do końca jasne czy Szwajcaria była faktycznym krajem wprowadzenia czy też osa została przywieziona najpierw do północnych Włoch gdzie klimat jest wysoce sprzyjający by stamtąd rozprzestrzenić się dalej na północ” dodaje dr Haye który jest badaczem w Centrum Rolnictwa i Międzynarodowych Nauk Biologicznych będącym partnerem projektu.
Obiecujące wyniki badań
Osa T. japonicus naturalnie występuje w Chinach, Japonii i Korei Południowej, skąd pochodzi także H. halys. T. japonicus to parazytoid pasożytujący na jajach H. halys, co oznacza, że jego larwy żywią się i rozwijają wewnątrz jaj złożonych przez gospodarza, ostatecznie je zabijając. Na swoim rodzimym obszarze ten gatunek osy jest głównym parazytoidem jaj H. halys, a zatem uznawany jest za klasyczny środek kontroli biologicznej w regionach dotkniętych inwazją tych szkodników.
Jak czytamy w artykule, osa występuje obecnie w Szwajcarii, gdzie zlokalizowano ją w trzech różnych miejscach w ciągu dwóch następujących po sobie latach. W trakcie badań uczestnicy projektu BINGO odzyskali 17 gniazd jaj, w których znaleziono 42 dorosłe osobniki parazytoida. Choć obecne populacje osy T. japonicus mogą wciąż być nieliczne (co najwyżej 2 %), na razie jest zbyt wcześnie na to, by ocenić wpływ tych populacji na gatunki inwazyjne H. halys w Szwajcarii. W północno-wschodnich Chinach wskaźnik pasożytnictwa wahał się od 50 % do 90 %. Biorąc pod uwagę wysoki poziom pasożytowania na jajach H. halys, zadomowienie się T. japonicus może przyczynić się do „zmniejszenia zagęszczenia H. halys do poziomu mieszczącego się pod progiem ekonomicznym”, jak podają autorzy artykułu.
Uczestnicy projektu BINGO (Breeding Invertebrates for Next Generation BioControl (BINGO)) będą kontynuować swoje badania nad stosowaniem biologicznych środków do zmniejszenia wpływu gatunków szkodników inwazyjnych i endemicznych. W planach badaczy jest zebranie większej liczby gniazd jaj H. halys w celu określenia zasięgu występowania osy T. japonicus oraz wpływu śmiertelności jaj na rodzime populacje H. halys w najbliższej przyszłości.
Więcej informacji:
strona projektu BINGO