Dlaczego istnieje tak wiele ras psów, ale tak mało ras kotów?

Światowa Federacja Kynologiczna uznaje ponad 300 różnych ras psów, zaś Stowarzyszenie Miłośników Kotów – zaledwie 42 typy tych futrzaków. Skąd bierze się ta różnica?

„Zgaduję, że wynika to z tego, że psy są zwyczajnie o wiele bardziej użyteczne niż koty”, odpowiada Gilbert, profesor paleogenomiki na Uniwersytecie w Kopenhadze.

Zanim miłośnicy kotów zaczną sobie ostrzyć na nas pazury, przyjrzyjmy się bliżej temu zjawisku. Co użyteczność ma wspólnego z liczbą różnych ras?

Wszystkie psy pochodzą od udomowionych wilków – Gilbert przeanalizował ten proces poprzez badania genetyczne. Wilki to zwierzęta społeczne: żyją w stadach i współpracują ze sobą. Mają też predyspozycje do podporządkowywania się przywódcy, tak zwanemu psu alfa, którego rolę może pełnić człowiek.

„Wszystkie te cechy oznaczają, że psy można wyszkolić do wykonywania wielu prac użytecznych dla człowieka, takich jak ciągnięcie i noszenie rzeczy, polowanie czy ochrona”, dodaje Gilbert.

Z kolei koty są w dużej mierze samotnikami, które często mają do ludzi stosunek ambiwalentny – delikatnie mówiąc. „Jako że koty domowe nie pochodzą od szczególnie społecznego zwierzęcia, nie da się ich skłonić do wykonywania zbyt wielu zadań”, wyjaśnia Gilbert. „Dlatego też, podczas gdy psy hodowano do wykonywania różnych zadań, koty przeważnie hodowano ze względu na ich wygląd. W rezultacie istnieje więcej ras psów niż ras kotów”.Aby podkreślić, jak ważna jest predyspozycja do socjalizacji, wystarczy przyjrzeć się przypadkowi zdziczałego kota. Jak wyjaśnia Gilbert, jeśli kotka ucieknie, stanie się zdziczała i urodzi kocięta, które nie mają kontaktu z człowiekiem w pierwszych tygodniach życia, niemal nie będzie dało się ich oswoić. Z kolei pies przygarnięty z ulicy stworzy więź ze swoimi ludzkimi właścicielami i będzie można go udomowić.

„Zachowanie można zmienić wyłącznie wtedy, gdy istnieją podwaliny, na których można budować”, zauważa Gilbert. „Mimo że koty są doskonałymi myśliwymi, nie da się wyhodować osobnika, który będzie polować na komendę, ponieważ tego rodzaju zachowanie nigdy nie występowało u kotów”.

Innymi słowy, koty zasadniczo z samej swej natury są oporne wykonywaniu różnych funkcji często kojarzonych z udomowieniem.Oczywiście, istnieją wyjątki od zasady stanowiącej, że psy są bardziej użyteczne. Choć nie istnieje rasa kotów hodowana do pracy, również nie każdy pies jest stworzony, by pracować: niektóre z nich są hodowane tylko po to, by zalewać swych ludzkich właścicieli potokiem miłości i oddania (tak, mopsy, o was mowa).

„Często zapominamy, że pierwotnie psy hodowano wyłącznie do określonej roli. Dopiero w ciągu ostatnich 100 lat zaczęto selekcjonować psy w oparciu o ich wygląd”, zauważa Gilbert.

Nie oznacza to jednak, że nie hoduje się już psów do określonej roli. Psy-przewodnicy, psy-towarzysze wspierające osoby z zespołem stresu pourazowego oraz psy wyszukujące różne substancje czy przedmioty na lotniskach za pomocą węchu to zaledwie kilka przykładów. „Są to nowe zadania, do których wykorzystuje się psy – ale nie koty!”, podsumowuje Gilbert. „To kolejny dowód pokazujący, dlaczego psy są bardziej użyteczne niż ich kocie odpowiedniki oraz dlaczego w związku z tym istnieje więcej ras psów niż ras kotów”.

Kliknij tutaj, aby dowiedzieć się więcej na temat badań Gilberta: Dzięki pobieraniu próbek genetycznych na szeroką skalę i włączeniu do badań pierwotnych psowatych udało się rzucić nowe światło na relacje pomiędzy wilkami i psami.