Przenośny czujnik DNA

Jeden z projektów finansowanych ze środków UE zajął się stworzeniem układu nanoskalowego pozwalającego rozciągnąć pojedynczą cząsteczkę DNA wewnątrz nanokanału. Pozwoli to opracować pionierską metodę wykrywania pojedynczych cząsteczek umożliwiającą wizualizację bez stosowania markerów fluorescencyjnych.

Wykrywanie zmian w przesyłaniu światła (promieniowania elektromagnetycznego) stanowi podstawę działania wszelkich przyrządów optycznych, od prostych mikroskopów świetlnych po skomplikowane nanoukłady optyczne. Naukowcy poczynili znaczne postępy w tworzeniu zintegrowanego układu laboratoryjnego wykorzystującego zmiany transmisji indukowane obecnością pojedynczej cząsteczki DNA.

Dzięki wsparciu UE dla projektu PLASBIORES badacze rozwijają sprawdzoną technologię produkcji układów zintegrowanych z wykorzystaniem procesów w skali płytki krzemowej. Umożliwi to wykonanie nanokanału wyposażonego w nanoantenę plazmonową na układzie mikrofluidycznym, a tym samym opracowanie przełomowej metody wykrywania.

Wykorzystując techniki litografii z odciskiem bezpośrednim, badacze mogą wytwarzać wielofunkcyjne i wielowymiarowe kanały nanofluidyczne w jednym kroku trwającym tylko kilka minut, w dodatku bez specjalnego wyrównywania. Rozwinięto też technologię integracji elementów plazmonowych w postaci nanoanten plazmonowych wykonanych z nanotrójkątów wypełnionych złotem. Elementy te samoczynnie układają się równo z nanokanałami. Dostęp cieczy umożliwiają cztery otwory nawiercone na końcach mikrokanałów. Uzyskany układ polimerowy zostanie następnie połączony ze szkiełkiem przykrywkowym w celu szczegółowego zbadania.

Nanoanteny plazmonowe są obecnie przedmiotem intensywnych badań, gdyż działają one w sposób podobny do anten radiowych, lecz na znacznie wyższych częstotliwościach. Gdy światło wchodzi w interakcje z nanocząsteczkami metalu, w tym przypadku złota, indukuje kolektywne oscylacje elektronów przewodzących. Te z kolei można wykorzystać do różnych przydatnych celów. Badacze z projektu PLASBIORES wykorzystują efekt powstawania punktów zwiększonego natężenia na powierzchni nanocząsteczki do wykrywania pojedynczych cząsteczek DNA.

Nanokanały i nanoanteny zostały dotąd przetestowane osobno. Nanoanteny pozwoliły uzyskać niezwykłe wzmocnienie sygnału — w przybliżeniu 104 razy większe niż w przypadku niestrukturyzowanej powierzchni ze złota. Pojedyncze cząsteczki DNA zostały pomyślnie wprowadzone do nanokanałów i rozciągnięte metodą elektroforezy na długość wynoszącą 89% długości przewidzianej teoretycznie. Jest to jeden z najlepszych wyników rozciągania w dotychczasowej historii badań nad pojedynczymi cząsteczkami w nanokanałach.

Wstępne wyniki są bardzo obiecujące. Tworzone urządzenie przenośne będzie jedyne w swoim rodzaju i powinno mieć ogromny wpływ na zastosowania medyczne, szczególnie w placówkach opieki zdrowotnej. Pozwoli też ulepszyć metody stosowane w monitorowaniu środowiska i wielu innych dziedzinach zajmujących się cząsteczkami biologicznymi.

opublikowano: 2015-04-07
Komentarze


Polityka Prywatności