Obserwowanie przenoszenia się dengi

Denga to przenoszona przez komary choroba wirusowa powodowana przez wirus dengi. Obecnie nasza wiedza o tym, jak czynniki wirusowe, ekologiczne, środowiskowi i klimatyczne wpływają na rozprzestrzenianie się i występowanie chorób, jest ograniczona. Niesie to ze sobą ryzyko wprowadzania chorób na obszary niezarażone, w tym do Europy.

Niestety grupą najciężej dotkniętą przez choroby w krajach endemicznych są dzieci — zarówno pod względem występowania choroby, jak i jej przebiegu. Potwierdza to tylko, jak pilna jest potrzeba wprowadzenia skutecznych strategii kontroli w celu ochrony dzieci. Aby zapobiegać rozprzestrzenianiu się dengi, finansowany ze środków UE projekt DENGUETOOLS (Innovative tools and strategies for surveillance and control of dengue) skupił wiodących specjalistów w tej dziedzinie.

W pierwszym kroku konsorcjum stworzyło laboratoryjny system monitorowania choroby na Sri Lance, który obejmuje szpitale, przychodnie i gospodarstwa domowe. Na obecność wirusa choroby przeanalizowano tysiące próbek w reakcji łańcuchowej polimerazy, w tym również zebrane w terenie dorosłe osobniki komarów. Opracowano także dodatkowe testy służące do wykrywania dengi w miejscach opieki nad pacjentami na obszarach endemicznych.

W ramach interwencji przeciwko przenoszeniu się dengi na dzieci w szkołach naukowcy zaproponowali zastosowanie mundurków szkolnych impregnowanych środkami owadobójczymi. Jednak skuteczność tych środków spada po wielokrotnym praniu odzieży, co powoduje potrzebę dalszej optymalizacji tak ukierunkowanych działań.

Znaczna część projektu została poświęcona poznaniu gęstości, zdolności i preferowanych obszarów lęgowych nośników wirusów. W różnych krajach w Europie konsorcjum przebadało wpływ aerozoli owadobójczych na komary. Naukowcy pracują nad powiązaniem zmian temperatury z ryzykiem wystąpień dengi. Ciągłe prace nad oceną ryzyka przenoszenia dengi powinny stanowić uzupełnienie dla map zagrożenia chorobą.

Wykorzystując dobrze zaprojektowany system oparty na populacji, w ramach inicjatywy DENGUETOOLS zaproponowano monitorowanie przestrzennego i czasowego rozkładu wystąpień dengi. Ma to kluczowe znaczenie dla ostrzegania przed epidemicznym rozprzestrzenianiem się choroby i identyfikowania obszarów priorytetowych do interwencji. Ponadto wygenerowane modele predykcyjne i mapy powinny pomóc osobom decyzyjnym w Europie w lepszym przygotowaniu się na wystąpienia dengi i do kontrolowania tej choroby w przyszłości.