Limfocyt T walczy z białaczką

Wiele hematologicznych chorób nowotworowych leczy się przy pomocy alogenicznego przeszczepu krwiotwórczych komórek macierzystych (HSCT). Skuteczność tej terapii obniżają powikłania, takie jak choroba przeszczep przeciwko gospodarzowi (GvHD). Dochodzi do niej, gdy limfocyty T dawcy atakują tkanki pacjenta równocześnie z infekcjami.

Aby zminimalizować te działania niepożądane, w ramach projektu T-CONTROL (Donor T cells for immune control), finansowanego ze środków UE, naukowcy proponują wykorzystanie określonych limfocytów T do leczenia infekcji i nawrotów guza, a także regulacyjnych limfocytów T do leczenia GvHD u pacjentów po przeszczepie. Projekt jest kontynuacją programu ALLOSTEM 6PR, w którego ramach opracowano pionierską metodę selekcji komórek, umożliwiającą izolację produktów limfocytów T specyficznych dla wielu wirusów. Tzw. technologia Streptamer jest oparta na cząsteczkach HLA zawierających peptydy wirusów, powiązane z guzem antygeny lub antygeny własne.

Strategię tę zoptymalizowano, tworząc standardową procedurę operacyjną do klinicznego izolowania limfocytów T specyficznych dla różnych wirusów (CMV, EBV, adenowirus) lub antygenów guza (proteinaza 3, NY-ESO-1, WT-1, RHAMM oraz PRAME, MiHA HA-1). Swoiste dla wirusa limfocyty T będą pobierane od odpornych osób, a przeciwnowotworowe limfocyty T od osób zdrowych.

Konsorcjum przeprowadziło także zakrojoną na szeroką skalę izolację regulacyjnych limfocytów T, a metoda ta jest aktualnie przystosowywana do zastosowań klinicznych GMP. Ten produkt regulacyjnych limfocytów T można by także wykorzystać do zapobiegania odrzucaniu przeszczepu, a także w leczeniu chorób autoimmunologicznych. Podawanie tych limfocytów T pacjentom po przeszczepie HSC zostało zaplanowane na drugą część projektu, w ramach prób klinicznych.

Podsumowując, omawiane badanie ma na celu poprawę ogólnej skuteczności przeszczepu HSCT oraz opracowanie metod pozwalających ograniczyć powikłania. Zaproponowane podawanie swoistych dla wirusa lub białaczki limfocytów T powinno pobudzać odporność przeciwko zakażeniom oportunistycznym, a jednocześnie ograniczyć ryzyko związane z przeszczepami allogenicznymi.