Popularność regularnego palenia tytoniu wśród młodzieży wciąż pozostaje na wysokim poziomie – badanie

Palenie tytoniu stanowi obecnie najczęstszą przyczynę możliwych do uniknięcia przedwczesnych zgonów, zabijając każdego roku ponad 7 milionów osób, jak wynika z danych opublikowanych przez Światową Organizację Zdrowia w arkuszu informacyjnym opracowanym przez organizację. Monitorowanie zakresu i charakteru kontaktów z tytoniem ma kluczowe znaczenie z punktu widzenia realizacji polityki zdrowotnej. W czasie badania, w ramach którego wykorzystano dane z finansowanego przez UE projektu ALEC, naukowcy zbadali długoterminowe tendencje w rozpowszechnianiu regularnego palenia tytoniu w Europie. Wyniki zostały niedawno opublikowane w czasopiśmie „PLOS ONE”.

Naukowcy podkreślili wyjątkowość swojego badania, zaznaczając że większość publikacji naukowych na temat palenia tytoniu podaje dane liczbowe dotyczące wskaźników korzystania, a niewiele z nich dostarcza danych dotyczących wieku rozpoczęcia palenia. „Zdobycie wiedzy na temat trendów i tendencji dotyczących rozpoczęcia palenia tytoniu jest szczególnie ważne z punktu widzenia opracowywania podstawowych strategii profilaktyki”.

Podsumowując wyniki badań w informacji prasowej wydanej przez Uniwersytet w Bergen, współautorka badania, prof. Cecilie Svanes stwierdziła: „Prowadzone od 1970 roku kampanie przeciwko paleniu tytoniu okazały się w dużym stopniu bardzo skuteczne, jednak ich przekaz nie był w stanie dotrzeć do najmłodszych odbiorców”. Prof. Svanes będąca jedną z uczestniczek projektu ALEC zwróciła uwagę na to, jak ważne są kampanie zniechęcające do palenia tytoniu skierowane do młodych odbiorców. „Oczywiście rzucenie palenia w podeszłym wieku zmniejsza ryzyko wystąpienia zawału serca i raka płuc, ale społeczeństwo jako całość zyskuje więcej, kiedy najmłodsze grupy wiekowe są zdrowe przez całe życie”.

Im młodszy wiek, tym więcej palaczy

W ramach badania zebrano dane z sześciu dużych, wieloośrodkowych badań prowadzonych na dużą skalę w ramach konsorcjum ALEC. Dane obejmowały losowe próby mieszkańców 17 krajów europejskich. W celu oceny trendów dotyczących wieku rozpoczęcia palenia tytoniu w latach 1970-2009, jednym z pytań zadawanych przez badaczy było: „W jakim wieku zacząłeś/zaczęłaś palić?” Zgromadzone przez badaczy dane pozwoliły na wyciągnięcie wniosku, że „liczba osób obu płci rozpoczynających palenie w późnym okresie dojrzewania (16-20 lat) uległa zmniejszeniu we wszystkich regionach (z wyjątkiem Europy Południowej, gdzie spadek ustabilizował się po 1990 roku)", jak podaje artykuł opublikowany w magazynie.

„Pod koniec pierwszej dekady XXI wieku wskaźniki rozpoczęcia palenia w późnej fazie okresu dojrzewania były nadal wysokie (40-80 na 1000 osób rocznie) w Europie Wschodniej, Południowej i Zachodniej, w szczególności w porównaniu do Europy Północnej (20 na 1000 osób rocznie). Jednak z danych dotyczących rozpoczęcia palenia tytoniu we wczesnym okresie dojrzewania (11-15 lat) wynika, że po 1990 roku nastąpił wyraźny wzrost popularności tej używki we wszystkich regionach i wśród wszystkich badanych grup (z wyjątkiem chłopców w Europie Północnej), przede wszystkim było to widoczne w Europie Zachodniej, gdzie w okolicach 2005 roku liczba młodych osób zaczynających palenie osiągnęła poziom 40 na 1000 osób rocznie”.

Naukowcy zwrócili uwagę na fakt, jak ważne jest ograniczenie tego zjawiska wśród nastolatków, „z racji tego, że osoby młode są szczególnie narażone na uzależnienie od nikotyny, a także na niekorzystne skutki palenia tytoniu”. Projekt ALEC (Aging Lungs in European Cohorts), w ramach którego zrealizowano przedstawione badanie, ma na celu dokładniejsze zrozumienie czynników powodujących osłabienie pracy płuc, niewydolność oddechową oraz rozwój przewlekłej obturacyjnej choroby płuc.

Jednym z jego celów jest określenie szeregu czynników determinujących i czynników ryzyka, mogących prowadzić do nieprawidłowej pracy płuc, obejmujących czynniki behawioralne, środowiskowe, zawodowe, żywieniowe i genetyczne. W ramach projektu ALEC wykorzystywane są dane z biobanków związanych z badanymi grupami, a także nowoczesne techniki statystyczne, które są również istotne z punktu widzenia przeprowadzenia analizy wielopokoleniowej. Partnerzy projektu mają także nadzieję, że będą mieli szansę na opracowanie interaktywnego narzędzia internetowego służącego do prowadzenia spersonalizowanej oceny ryzyka, które zostanie udostępnione pacjentom oraz pracownikom ochrony zdrowia.

Więcej informacji:
strona projektu ALEC