Gwiezdne pieśni

Kepler, polujący na planety statek kosmiczny, ujawnił istnienie fal akustycznych generowanych w głębi gwiazd, które wywołują falowanie ich powierzchni i zmianę jasności. Te gwiezdne trzęsienia pomogły finansowanym przez UE astronomom lepiej zrozumieć strukturę i przyszłość tysięcy gwiazd.

Narodowa Agencja Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej (NASA) wystrzeliła statek Kepler w 2009 r. Jego początkową misją było poszukiwanie podobnych do Ziemi obcych światów. Jednak fotometr statku kosmicznego dostarczył astronomom danych takiej jakości, że zmienili spojrzenie na sposób funkcjonowania gwiazd.

W Harvard–Smithsonian Center for Astrophysics (CfA) naukowcy z całego świata pracują nad analizą i interpretacją danych uzyskanych z Keplera na temat ponad 150 000 gwiazd. Projekt "Space asteroseismology &RR Lyrae stars" (SAS-RRL) zainicjowano w celu zbadania klasy gwiazd pulsujących używanych do pomiaru odległości kosmologicznych.

Pierwszy członek tej klasy, gwiazda typu RR Lyrae, badany jest od ponad 100 lat. Jej jasność waha się w obrębie 13,5 godzin. W tym czasie następują mniejsze, cykliczne zmiany. Badacze z zespołu SAS-RRL odkryli, że takie zachowanie, znane jako efekt Błażki, stanowi prędzej zasadę niż wyjątek w przypadku gwiazd typu RR Lyrae.

Naukowcy znaleźli także oznaki świadczące o tym, że okres gwiezdny RR Lyrae podwaja się, na podstawie danych uzyskanych w ramach francuskiej misji COROT (ang. Convection, Rotation and planetary Transits). Krzywe światła gwiazd przeanalizowano przy użyciu standardowej techniki Fouriera, aby śledzić ewolucję okresów oscylacji w czasie.

Różne okresy sugerują, że zmiany w jasności wynikają ze złożonej wzajemnej zależności między radialnymi i nieradialnymi pulsacjami powierzchni gwiazd. Wszechobecność mniejszych i częstszych oscylacji we wszystkich typach gwiazd typu RR Lyrae otwiera drogę do wykorzystania ich jasności w badaniu ich struktury wewnętrznej.

Struktury wewnętrzne gwiazd mogą być sondowane metodami asterosejsmologii, ponieważ oscylacje różnych częstotliwości przenikają różne głębokości. Kolejnym krokiem było zbadanie potencjału naukowego tych obserwacji i oszacowanie mas gwiazd oraz ich wieku w celu przetestowania teorii gwiezdnej ewolucji.

W tym celu obserwacje rentgenowskie uzyskane z obserwatorium Chandra X-ray (CXO) NASA przeanalizowano, uzyskując w efekcie zestaw zawężeń dotyczących właściwości gwiazd i energii pulsacji. Odkrycia te opublikowano w czasopismach branżowych i zaprezentowano podczas międzynarodowych konferencji, zwiększając w ten sposób widoczność europejskich badań wśród globalnej społeczności badawczej.

opublikowano: 2015-03-31
Komentarze


Polityka Prywatności