Gorące Neptuny, superziemie i planety ziemiopodobne

Dotychczas odkryto setki planet pozasłonecznych — zwanych także egzoplanetami — a na całym świecie trwają intensywne działania badawcze na rzecz ujawnienia bardziej szczegółowych informacji o tych odległych światach. Niektórych spośród najnowszych odkryć dokonali finansowani ze środków UE naukowcy.

Nowo odkryte światy opisywane są jako planety ziemiopodobne, w zależności od odległości między egzoplanetą a gwiazdą macierzystą. Odległość ta to jednak nie wszystko. Należy także określić, czy egzoplaneta ma atmosferę i co się na nią składa.

Innymi słowy, fakt, że strefa wokół gwiazdy macierzystej potencjalnie sprzyja zamieszkaniu, wcale nie oznacza, że sama planeta nadaje się do tego. Ostatnio naukowcy wspierani ze środków UE posłużyli się danymi uzyskanymi za pomocą teleskopu Hubble'a oraz teleskopu Very Large Telescope na pustyni Atakama w Chile, chcąc poznać atmosferę panującą wokół egzoplanet.

Projekt ACE (Atmospheric characterisation of exoplanets) skupił się na planecie wielkości Ziemi orbitującej w bliskiej odległości od α Centauri B, gwiazdy położonej najbliżej nas. Oszacowano, że egzoplaneta okrąża orbitę sąsiadującej gwiazdy w zaledwie 3,2 ziemskich dni, co jest bardzo trudne do określenia i niepewne.

Późniejsze obserwacje nie potwierdziły rezultatów uzyskanych w ramach wstępnych obserwacji z 2012 r. poczynionych za pomocą systemu HARPS (High Accuracy Radial velocity Planet Searcher) w obserwatorium La Silla w Chile. Pod koniec 2015 r., w ramach nowych obserwacji, stwierdzono, że owa egzoplaneta nie istnieje.

Nie wykluczyło to możliwości istnienia innych egzoplanet widzianych wokół innych gwiazd, jak 55 Cancri e orbitująca tak blisko swojej gwiazdy macierzystej, że zgodnie z oczekiwaniami temperatura na jej powierzchni musi przekraczać 2000 stopni Kelvina. Zaobserwowano, że 55 Cancri b, nienadająca się do zamieszkania, przynajmniej nie w formie zbliżonej do życia na Ziemi, jest otoczona rozszerzoną atmosferą.

Rozszerzona atmosfera tej egzoplanety częściowo zmienia gwiazdę. Jest to zjawisko, którego do tej pory nie zaobserwowano. Sugeruje to, że umiarkowanie napromienione egzoplanety mogą doświadczać znacznej utraty masy w wyniku przepływów termicznych. Badacze przypuszczają, że bardzo małe planety, wielkości Merkurego, poddane intensywnemu napromieniowaniu, przechodzą etapy erozji atmosferycznej, jednak nie dotyczy to superziemi. Najważniejszym osiągnięciem projektu ACE jest to, że badacze rozpoczęli już sondowanie warunków atmosferycznych na odległych światach, o promieniu równym paru promieniom Ziemi, nie tylko na gigantycznych egzoplanetach.

opublikowano: 2016-05-11
Komentarze


Polityka Prywatności