Zagrożenia w przestrzeni kosmicznej

Do największych zagrożeń w przestrzeni kosmicznej należy silne promieniowanie. Słońce wyrzuca z dużą prędkością elektrony, protony i inne fragmenty atomów, które są szkodliwe dla ludzi i sprzętu.

W ramach projektu EHEROES (Environment for human exploration and robotic experimentation in space), finansowanego ze środków UE, obliczono zagrożenia związane z eksploracją przestrzeni kosmicznej, dotyczące zarówno organizmów żywych, jak i maszyn. Cenne dane na temat promieniowania słonecznego były i nadal są gromadzone i udostępnione za pośrednictwem bazy danych i usług, oferujących użytkownikom narzędzia do eksploracji danych.

Udokumentowano wydarzenia mające miejsce na Słońcu i w przestrzeni kosmicznej — w tym przede wszystkim koronalne wyrzuty masy i burze energetycznych cząstek słonecznych — oraz ich ewolucję. Najważniejsze procesy fizyczne badane w ramach projektu to nagrzewanie się korony, rozbłyski słoneczne, obszary wybuchów, trójwymiarowa struktura słonecznego pola magnetycznego nad obszarami wybuchów oraz zmienność napromieniowania słonecznego w czasie.

Badania te umożliwiły dokładniejsze poznanie warunków panujących w przestrzeni kosmicznej (tzw. pogody kosmicznej) oraz ich zmienności. Uczeni określili prawdopodobną ewolucję najbardziej ekstremalnych zjawisk słonecznych w czasie i przestrzeni w miarę oddalania się ich od gwiazdy. Dzięki temu specjaliści planujący misje kosmiczne będą mogli zminimalizować zagrożenia związane z promieniowaniem. Oszacowano zmienność w skali czasu sięgającej cyklu aktywności Słońca (ok. 11 lat).

Szczególną wagę przykładano do misji poza niską orbitę okołoziemską — na Księżyc, Marsa i w dalsze regiony Układu Słonecznego. Środowisko kosmiczne wokół Księżyca i Marsa pozostaje pod silnym wpływem tych ciał niebieskich. Na przykład, zaburzenia księżycowego pola magnetycznego (w obszarach nietypowo silnych pól magnetycznych) mogą wpływać na cząstki słoneczne docierające do Księżyca.

Modele opracowane w ramach projektu umożliwią określenie naładowania statku kosmicznego podczas przechodzenia przez pola magnetyczne Słońca i planet. Mogą też wpłynąć na ładunki użyteczne wybierane w przyszłych statkach kosmicznych, pozwalając na określenie pomiarów o największej wartości diagnostycznej, a tym samym udoskonalenie prognoz dokonywanych przy pomocy modeli.