Podstawy nawyków żywieniowych w Europie

W 2005 r. Komisja Europejska uruchomiła platformę UE ds. żywienia, aktywności fizycznej i zdrowia, mającą poprawić sposób odżywiania sie obywateli i zwiększyć skuteczność walki z chorobami związanymi z odżywianiem, takimi jak otyłość. Realizację tej inicjatywy wspiera projekt I.FAMILY (Determinants of eating behaviour in European children, adolescents and their parents). Konsorcjum dostarczy dokładnych i potrzebnych danych, w oparciu o które platforma będzie mogła prowadzić konkretne działania prowadzące do mierzalnych wyników.

Realizacji projektu I.FAMILY przyświecają dwa cele. Pierwszy z nich dotyczy poznania zależności między czynnikami utrudniającymi i wspierającymi wybór żywności oraz ich wpływu na zdrowie dzieci i młodzieży. Drugi cel dotyczyły opracowania i rozpowszechnienia skutecznych strategii umożliwiających europejskim konsumentom zmianę nawyków żywieniowych.

W pierwszym roku realizacji projektu prace poświęcone były głównie określeniu i przygotowaniu protokołu badawczego, umożliwiającego badanie kontrolne kohorty dzieci uczestniczących w próbie "Identification and prevention of dietary- and lifestyle-induced health effects in children and infants" (IDEFICS). W celu stworzenia skutecznego i spójnego protokołu skupiono się na istniejących podstawowych komponentach, wykorzystując nowe komponenty w specyficznych dla projektu kwestiach badawczych oraz dbając o to, by były one odpowiednie oraz akceptowalne dla grup docelowych (dzieci, młodzieży oraz dorosłych). Wszystkie instrumenty, protokoły badawcze i odpowiadające im standardowe procedury przetłumaczono na języki krajów, w których znajdowały się ośrodki badania klinicznego.

Kolejnych 18 miesięcy poświęcono na gromadzenie danych w 8 centrach rekrutacyjnych oraz tworzenie baz danych i procedur zarządzania danymi na centralnym serwerze przygotowanym dla projektu I.FAMILY. Badania kontrolne kohorty IDEFICS/I.FAMILY zakończono w maju/czerwcu 2014 r. Wzięło w nich udział w sumie 9555 dzieci i 7794 rodziców z 6135 rodzin.

Dotychczas opublikowano dwa artykuły metodologiczne: "Tworzenie się klastrów niezdrowej żywności wokół niemieckich szkół oraz wpływ nawyków żywieniowych na dzieci w wieku szkolnym: badanie pilotażowe" oraz "Typowe przyswajanie wartości energetycznych i makroelementów u europejskich dzieci w wieku od 2 do 9 lat". W przygotowaniu znajduje się kolejnych 26 artykułów naukowych.

Aktualnie prowadzone prace dotyczą pokonania barier utrudniających zdrowe odżywianie się poprzez zwiększenie możliwości europejskich konsumentów, określenie priorytetów celów działań interwencyjnych oraz stworzenie opartych na danych naukowych strategii interwencyjnych przeznaczonych dla prawodawców i najważniejszych interesariuszy. Projekt I.FAMILY powinien umożliwić lepsze poznanie rozbieżności między optymalną dietą a rzeczywistymi nawykami żywieniowymi wielu Europejczyków. Ma to kluczowe znaczenie dla ograniczenia wielu chorób związanych z nieprawidłowym odżywianiem się i brakiem aktywności fizycznej.