Chlor jest powszechnie stosowany do mycia owoców i warzyw w warunkach przemysłowych, jednak bezpieczeństwo tej metody jest kwestionowane. W ramach unijnej inicjatywy powstały przyjazne dla środowiska technologie czyszczenia i odkażania produktów spożywczych, pomagające w kontroli bezpieczeństwa żywnościowego.
Wyzwaniem, przed jakim stoi branża świeżych produktów spożywczych, jest
zmniejszenie użycia chloru i zapewnienie tego samego lub lepszego
standardu czystości produktów. Stosowanie chloru wiąże się z
powstawaniem w wodzie chlorowanych związków rakotwórczych. Dla branży
minimalnie przetworzonych warzyw (MPV) korzystne byłoby zmniejszenie
zużycia wody i emisji ścieków.
W tym kontekście, uczestnicy projektu
SUSCLEAN (Sustainable cleaning and disinfection in fresh-cut food industries), finansowanego ze środków UE, podjęli się opracowania nowego sprzętu i technologii, przyjaznych środowisku, a jednocześnie pomagających w spełnieniu normy bezpieczeństwa żywnościowego.
Próbki pobrane z zakładów przetwórstwa MPV dostarczyły danych na temat dynamiki bakterii odpowiedzialnych za psucie się żywności w całym łańcuchu produkcji. Dane te wykorzystano do zidentyfikowania kluczowych stadiów skażenia, a następnie do opracowania nowych metod czyszczenia i dezynfekcji. Opracowano metody detekcji, umożliwiające przemysłowi łatwe monitorowanie psucia, wskaźników higieny i patogenów na powierzchniach urządzeń i produktach.
Po dokonaniu przeglądu i analizy piśmiennictwa, oceniono szereg alternatywny metod fizycznych i chemicznych oczyszczania i odkażania w doświadczeniach laboratoryjnych, aby ustalić, czy mogą one zastąpić chlor, oraz sprawdzić możliwości ich stosowania w urządzeniach i wodzie stosowanej do MPV.
Zespół zaproponował najlepsze z dostępnych technik przetwórstwa oraz ocenił ich korzyści środowiskowe w zakresie ograniczenia zużycia chloru i wody. Wyniki tych badań są obiecujące.
Po opracowaniu i przetestowaniu nowych strategii czyszczenia i dezynfekcji przeprowadzono analizę ich cyklu życia oraz sprawdzono ich zgodność z dyrektywą dotyczących zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli (IPPC).
Projekt SUSCLEAN przyczyni się do zwiększenia dostępności MPV na rynku. Bez wątpienia zmniejszy to liczbę zachorowań związanych ze spożyciem zanieczyszczonych świeżych produktów, a jednocześnie zapewni przewagę rynkową europejskiej branży owocowo-warzywnej.