Powiązanie diety wysokocukrowej i depresji

Przeprowadzone niedawno badania w ramach finansowanego ze środków UE projektu MOODFOOD przyniosły interesujące wyniki – mężczyźni spożywający powyżej 67 g cukru dziennie (odpowiednik dwóch puszek Coca-Coli) są po pięciu latach o 23% bardziej zagrożeni zapadnięciem na najczęściej występujące zaburzenia psychiczne (CMD) niż ci, których spożycie kształtuje się poniżej średniej. Zaskoczeniem jest fakt, że to samo nie sprawdziło się w przypadku kobiet objętych badaniami.

Autorzy, których raport z badań został niedawno opublikowany w czasopiśmie Scientific Reports, utrzymują, że ustalono powiązania między wyższymi wskaźnikami spożycia cukru a depresją – a to obszar, który nie był przedmiotem wszechstronnych studiów mimo prognoz, że depresja ma stać się do roku 2030 główną przyczyną niepełnosprawności w krajach o wysokich dochodach.

Badanie odwróconej przyczynowości powiązania między cukrem a nastrojem

Naukowcy pracujący nad projektem MOODFOOD jako pierwsi przeanalizowali rolę „odwróconej przyczynowości” w zaobserwowanym powiązaniu między spożyciem cukrów, napojów bezalkoholowych, soków i ciast a depresją. To znaczy hipotezę, że osoby o słabej kondycji psychicznej zwiększają spożycie cukru, a nie że zwiększone spożycie jest przyczyną zarówno przygodnej, jak i nawracającej depresji i CMD.

W ramach tego dwukierunkowego podejścia, naukowcy przeanalizowali powtarzane pomiary (23 245 osób-obserwacji) brytyjskiej kohorty Withehall II. Kohortę tworzy 10 000 uczestników pierwotnie zrekrutowanych wśród pracowników brytyjskiej służby cywilnej w latach 1985-1988, którzy zostali następnie objęci obserwacją. Utworzenie kohorty miało na celu ustalenie przyczyn nierówności społecznych w kontekście stanu zdrowia. W ramach badań MOODFOOD posłużono się modelami regresji z efektami losowymi. Ocenę diety przeprowadzono za pomocą kwestionariuszy częstotliwości spożycia żywności, a nastroju za pomocą zatwierdzonych kwestionariuszy.

Naukowcy byli w stanie wykluczyć ewentualną „odwróconą przyczynowość” jako powód zaobserwowanego powiązania między wysokim spożyciem cukru a obniżonym nastrojem, ustalając, że ani CMD ani depresja nie prognozuje zmian spożycia. Wyniki badań potwierdziły niemniej niekorzystny wpływ spożycia cukru na zdrowie psychiczne w długofalowej perspektywie. Odnosząc się do wspomnianej wyżej różnicy wyników dotyczącej płci, zespół zasugerował, że można ją wyjaśnić doborem próby do projektu, przypadkiem lub faktycznymi różnicami w depresji ze względu na płeć i typ symptomatologii.

Opracowywanie dowodów na podstawie strategii profilaktycznych

Depresja to jedno z najczęściej występujących, poważnych i upośledzających zaburzeń w UE, w której około 6% populacji spełnia kryteria ciężkiego zaburzenia depresyjnego (MDD) w dowolnym czasie, nakładające ogromne obciążenia na chorych, ich rodziny i służbę zdrowia.

Podano wiele prawdopodobnych wyjaśnień biologicznych powiązania między spożyciem cukru a długofalowym zagrożeniem depresją. Istnieją przesłanki ku temu, że cukier przyczynia się do obniżenia stężenia białka BDNF (neurotroficznego czynnika pochodzenia mózgowego), sprzyjając atrofii hipokampa. Są też dowody, że węglowodany zwiększają krążenie markerów stanu zapalnego, obniżając prawdopodobnie nastrój. Diety wysokocukrowe mogą także wywołać nadmierną reakcję insulinową, doprowadzając do hipoglikemii i wpływając na poziom hormonów, także związany z nastrojem.

Celem MOODFOOD było zgromadzenie wiedzy eksperckiej w dziedzinie żywienia, zachowań konsumentów, psychiatrii i psychologii prewencyjnej w celu poprawy zachowań związanych z żywnością. Projekt łączy dostępne dane obserwacyjne z europejskich badań kohortowych z nowymi danymi z badań ankietowych, krótkoterminowych doświadczeń i długofalowych badań nad interwencjami prewencyjnymi. Wypracowana wiedza posłuży do opracowania strategii żywieniowych opartych na dowodach i ukierunkowania polityk prewencyjnych.

Więcej informacji:
witryna projektu