Otyli mniej skłonni, by uwzględniać kolejny posiłek przy wyborze wielkości porcji

Co, ile i kiedy jemy jest wynikiem wielu sprzecznych sił i następstw. W konsekwencji dokonywanie zdrowych wyborów jest często trudne, a otyłość stanowi nieodmiennie poważny problem zdrowotny w Europie. Niemal co 6 dorosły w UE i ponad 20% mieszkańców Zjednoczonego Królestwa zalicza się do osób otyłych (wg danych Eurostat).

Wiele czynników skutkuje złymi wyborami żywnościowymi, od kulturowych przez społeczne, kognitywne i rodzinne, po cechy genetyczne i epigenetyczne. Dzięki badaniom przeprowadzonym przez Uniwersytet w Bristolu, członka konsorcjum NUDGE-IT, naukowcy odkryli kolejną silną cechę. Osoby o wysokim wskaźniku masy ciała (BMI), tj. 30 i powyżej, podczas dobierania porcji zazwyczaj nie biorą pod uwagę, kiedy będzie ich kolejny posiłek, w przeciwieństwie do osób o niskim wskaźniku BMI, które zwykle zwracają uwagę na pory kolejnych posiłków. „Pory posiłków i planowanie przyszłości to ważne obszary badań nad otyłością. Ustalenia są ekscytujące, gdyż po raz pierwszy pokazują, że dyskontowanie ma miejsce na etapie planowania od jednego posiłku do kolejnego, czego osoby otyłe mogą nie uwzględniać w swoich wyborach” – zauważa Annie Zimmerman, doktorantka i naczelna autorka raportu z badań.

Dotychczas psychologowie analizowali „dyskontowanie w czasie” – skłonność do umniejszania znaczenia czegoś odpowiednio do tego, w jak odległej przyszłości ma nastąpić – na podstawie zadań koncentrujących się na pieniądzach. Po raz pierwszy jednak naukowcy przeprowadzili ocenę tego, jak osoby zaliczane do otyłych „dyskontują w czasie” informacje o porach przyszłych posiłków, przez co wykazują oznaki impulsywności i nie uwzględniają przyszłych nagród ani konsekwencji.

Badani zostali poproszeni o wykonanie serii zadań komputerowych, między innymi o wybranie wielkości porcji po tym, jak zostali poinformowani, ile czasu upłynie od lunchu do kolejnego posiłku (do 8 godzin). „Nasze wyniki są spójne z koncepcją, że przejadaniu się sprzyja życie chwilą i niezważanie na następstwa decyzji w przyszłości. To nowe ustalenie może pomóc wyjaśnić, dlaczego nadwaga wiąże się z nieregularnymi porami posiłków. W leczeniu otyłości mogą potencjalnie pojawić się ukierunkowane interwencje, mające sprzyjać myśleniu o przyszłości w kontekście planowania posiłków” – podkreśla Zimmerman.

Tego typu wyniki dają wiele do myślenia, kiedy staramy się lepiej zrozumieć procesy podejmowania decyzji stojące za naszymi wyborami żywieniowymi. W świecie, w którym zaburzenia związane z odżywianiem się, takie jak otyłość, intensyfikują się i dokonywane wybory kierowane są wieloma czynnikami, opracowanie odpowiednich modeli polityki żywieniowej staje się coraz bardziej istotne.

Niemniej jednak, pomimo lepszego poznania czynników kierujących naszymi wyborami żywieniowymi, aby „w pełni zrozumieć rolę dyskontowania związanego z dietą w zachowaniach żywieniowych oraz powiązań z otyłością musimy opracować wieloaspektowy model dyskontowania”– wyjaśnia Zimmerman.

Partnerzy projektu NUDGE-IT, który będzie realizowany do grudnia 2018 r. i został dofinansowany na kwotę prawie 9 mln EUR, podejmują międzynarodową współpracę z ekspertami z różnorodnych dziedzin, aby opracować innowacyjne narzędzia, lepiej poznać procesy podejmowania decyzji leżące u podstaw wyborów żywieniowych i zbudować modele predykcyjne w celu doskonalenia polityki zdrowia publicznego.

Więcej informacji:
witryna projektu