Najwcześniejsze dowody na spożywanie wina odkryto na południu Tbilisi w Gruzji

Wino, nieodzowny element wielu spotkań, od dawna odgrywa ważną rolę w wielu cywilizacjach – pytanie jednak od jak dawna? Do tej pory najwcześniejsze znalezisko, liczące sobie w przybliżeniu 7000 lat, pochodziło z północno-zachodniego Iranu, ale publikacja naukowa, która właśnie ukazała się w czasopiśmie »Proceedings of the National Academy of Sciences« wskazuje na jeszcze wcześniejsze spożycie.

Ustalenia pokazują, że tego ważnego osiągnięcia kulturowego dokonano wcześniej, niż dotychczas sądzono, w południowym Kaukazie, na granicy między Europą Wschodnią a Azją Zachodnią. Do tej pory najstarsze dowody na produkcję wina pochodziły z garncarni w górach Zagros w północno-zachodnim Iranie i datowały się na 5400-5000 p.n.e.

Na ściankach niektórych z glinianych dzbanów, długich na 80 cm i szerokich na 40 cm, widnieją kiście winogron i tańczący człowiek. Znaleziono je w dwóch neolitycznych wioskach Gadachrili Gora i Shulaveris Gora, około 50 km (30 mil) na południe od Tbilisi – informują naukowcy. W każdej z wiosek mogło mieszkać około 60 osób w małych domkach z cegły mułowej. Mieszkańcy wsi uprawiali pszenicę, hodowali owce, kozy i bydło oraz używali prostych narzędzi z kości i obsydianu.

„Jesteśmy przekonani, że to najstarszy przypadek udomowienia dziko rosnącej, euroazjatyckiej odmiany winorośli wyłącznie do produkcji wina” – jak BBC cytuje wypowiedź współautora, Stephena Batiuka, starszego pracownika naukowego z Uniwersytetu w Toronto.

Kac – cierpienie zadawane samemu sobie o najdłuższej tradycji?

Nie ma pewności co do ilości wina pochłanianych przez naszych przodków, aczkolwiek dekoracja w postaci tańczącego człowieka może posłużyć za pewną wskazówkę. Wydaje się jednak pewne, że metoda wytwarzania wina w regionie, gdzie odkryto znalezisko, pozostaje podobna. Naukowcy przeanalizowali pozostałości z dużych dzbanów zwanych qvevri i ustalili, że substancje chemiczne wskazują na obecność fermentowanego napoju alkoholowego produkowanego z winogron. Są podobne do tych nowoczesnych, wciąż wykorzystywanych w Gruzji do produkcji wina – stwierdził David Lordkipanidze, dyrektor Gruzińskiego Muzeum Narodowego, który pomagał w prowadzeniu badań. Zespół wyjaśnia, że wino było prawdopodobnie wytwarzane w podobny sposób, co obecnie w dzbanach qvevri, „w których winogrona są rozgniatane i owoce, szypułki oraz pestki fermentują razem”.

„Wino ma zasadnicze znaczenie dla cywilizacji, takiej jaką znamy na Zachodzie” – dodał Batiuk. „Lekarstwo, lubrykant społeczny, substancja psychoaktywna i wysoce ceniony towar, wino zogniskowało na sobie uwagę kultów religijnych, farmakopei, kuchni, gospodarek i społeczeństwa na starożytnym Bliskim Wschodzie”.

W 2011 r. prasę do wina i słoje fermentacyjne sprzed około 6000 lat znaleziono w jaskini w Armenii i uważa się, że najstarszym na świecie winem, które nie zostało wytworzone z winogron jest sfermentowany napój alkoholowy na bazie ryżu, miodu i owoców znaleziony w Chinach a datujący się na około 7000 p.n.e.