Lepsza ochrona zasobów naturalnych

Zasoby naturalne i międzynarodowe konflikty są ze sobą powiązane od bardzo dawna. W ostatnich latach problem ten jest źródłem poważnych obaw społecznych, a w efekcie znalazł się na czele priorytetów organizacji międzynarodowych. Jedną z takich organizacji jest ONZ i jej dwa główne organy: Zgromadzenie Ogólne oraz Rada Bezpieczeństwa.

W oparciu o wyniki ostatnich debat politycznych dotyczących międzynarodowych konfliktów o zasoby, uczestnicy finansowanego ze środków UE projektu NATRESACIL starali się lepiej poznać paradoksy systemów prawnych. Następnie opracowali metodę pomagającą ograniczyć fragmentaryzację i niespójności, które występują w przepisach, mimo że konflikty o zasoby wydają się zjawiskiem jednolitym. To zróżnicowanie może wpływać na podmioty będące stronami konfliktu.

W ramach projektu NATRESACIL ustalono, że wojny o charakterze grabieżczym są zabronione na poziomie międzypaństwowym przez prawo międzynarodowe. Konflikty o zasoby naturalne są również zakazane.

Choć lokalne i przygraniczne konflikty o zasoby naturalne nie należą do rzadkości, prawo międzynarodowe oferuje elastyczne instrumenty ich rozwiązywania. Państwa mogę negocjować swoje zwierzchnictwo nad zasobami naturalnymi przy pomocy takich rozwiązań, jak wspólne obustronne porozumienia o rozwoju inicjatyw. Inna możliwość to rozwiązywanie przez podmioty prawne konfliktów dotyczących terytorium lub granic powiązanych z zasobami naturalnymi.

Jeśli chodzi o wewnętrzne konflikty o zasoby, przepisy są ukierunkowane na położenie stron trzecich, które nie mogą finansować konfliktów poprzez przejmowanie zasobów naturalnych. W tym kontekście jednym z najważniejszych osiągnięć projektu jest opisanie możliwości skorzystania przez państwa z "obowiązku czujności" dotyczącego działań korporacji międzynarodowych.

Uczestnikom projektu udało się wyszczególnić główne wyzwania w zakresie efektywnej regulacji konfliktów o zasoby w ramach prawa międzynarodowego. Podjęli też problematykę podwójnych standardów dotyczących zasobów naturalnych i konfliktów zbrojnych. Wyniki tych prac będą szczególnie przydatne dla naukowców, urzędników, jak i ogółu obywateli.