poleca:
Pojęcie
kompozycjonalności dotyczy zdolności łączenia znanych idei, w celu
uzyskania nowych. Na przykład aby zrozumieć pojęcie "różny", należy
opanować pojęcie "taki sam" i jego zaprzeczenie. W ramach finansowanego
przez UE projektu "Compositionality in infants" (COIN) badano, czy małe
dzieci dysponują odrębnymi mentalnymi symbolami, które odzwierciedlają
pojęcia "taki sam" i "różny", oraz czy "różny" jest rozumiany przez nie
jako "nie taki sam".
Wcześniejsze badania sugerują, że małe dzieci mogą uczyć się, jakie
czynniki pozwalają przewidzieć określone zdarzenie. Na przykład były w
stanie nauczyć się, że pewne samogłoski zapowiadają pojawienie się
kukiełki w określonym położeniu na ekranie, lecz nie były w stanie
nauczyć się jednocześnie, że typ samogłoski zapowiada typ kukiełki.
Możliwe, że małe dzieci nie są w stanie nauczyć się dwóch pojęć
jednocześnie.
Aby wyjaśnić tę kwestię, naukowcy sprawdzali, czy dzieci w wieku
14-, 18- i 24 miesięcy są w stanie nauczyć się, że obraz psa oznacza, że
pojawi się po prawej, a obraz samochodu oznacza, że przedmiot pojawi
się po lewej stronie. Naukowcy stwierdzili, że dzieci nauczyły się tylko
zależności pomiędzy psem a obrazkiem, co potwierdza hipotezę o
niezdolności do nauczenia się dwóch koncepcji jednocześnie.
Następnie naukowcy opracowali innowacyjny eksperyment do zbadania,
czy dzieci postrzegają pojęcia "różny" i "nie taki sam" jako odrębne.
Zaadaptowali w tym celu metodę dopasowania do próbki (MTS) i
niedopasowania do próbki (mMTS), które zwykle stosuje się w
eksperymentach z udziałem zwierząt.
Korzystając z obu tych metod naukowcy dali uczestnikom próbkę z A
oraz z A albo B. Następnie śledzili ruchy gałek ocznych dzieci, aby
ustalić, jak dzieci uczyły się w tych dwóch sytuacjach. Wyniki wskazują,
że 14-miesięczne dzieci mogą nauczyć się obu zadań, lecz pewne dane
sugerują, że pojęcie "różny" jest dla nich tożsame z pojęciem "nie taki
sam". Inne badania sugerują, że dzieci rozumieją pojęcia "taki sam" i
"różny" w wieku około 3 lub 4 lat, lecz nie rozróżniają tych pojęć do
wieku około 5 lat.
Wyniki badania rzuciły nowe światło na uczenie się przez dzieci
kompozycjonalności, zdolności która leży u podstaw kreatywności.
Wprawdzie naukowcy nie stwierdzili żadnych dowodów na umiejętność
kompozycjonalności przed nauczeniem się mowy, ale kontynuują prace, aby
lepiej wyjaśnić tę niezwykle ważną zależność.
