W związku z tym, że konflikt izraelsko-palestyński nie gaśnie od dekad, wzajemna nieufność między Izraelczykami a izraelskimi Palestyńczykami narosła do tego stopnia, że dwie grupy mają często trudności ze współpracą czy rozwiązywaniem razem wspólnych problemów. Tymczasem zespół psychologów, pracujący pod kierunkiem Uniwersytetu Stanforda i izraelskiego Centrum Interdyscyplinarnego Herzliya, ustalił że uczenie nastoletnich Izraelczyków i izraelskich Palestyńczyków o zdolności grup do zmiany – bez wspominania konkretnego oponenta – może znacząco poprawić ich umiejętności współpracy.
Badania opierają się na wcześniejszych pracach badawczych przeprowadzonych przez dwóch członków zespołu, profesor Carolę Dweck i profesora Erana Halperina, który jest naczelnym autorem raportu z tych badań, opublikowanego niedawno w czasopiśmie »Social Psychological and Personality Science«. Wcześniej naukowcy ustalili, że Izraelczycy i Palestyńczycy dawali wyraz bardziej przyjaznym sobie postawom i byli skłonni do kompromisu po tym, jak zapoznali się z artykułem dowodzącym, że grupy mogą się zmienić.
„Kiedy uważamy, że ludzie mają stałe cechy, wystarczy tylko je rozpoznać i na tym się oprzeć” – zauważyła Dweck. „Jeżeli sądzimy, że ludzie mogą się rozwijać i zmieniać, już nie tak chętnie posługujemy się stereotypami”.
Najnowsze badania to pierwsza podjęta przez zespół próba fizycznego zgromadzenia Izraelczyków i Palestyńczyków z Izraela, aby te tezy sprawdzić. Zespół przeprowadził cztery sesje z udziałem 74 Izraelczyków i 67 izraelskich Palestyńczyków w wieku od 13 do 14 lat ze szkoły izraelsko-palestyńskiej i izraelsko-żydowskiej przez okres trzech miesięcy.
Uczniowie z każdej ze szkół zostali podzieleni na dwie grupy i w czasie trzech sesji jedna grupa uczyła się o zdolności ludzi do zmiany, a druga o sposobach radzenia sobie ze stresem. W czasie czwartej sesji uczniowie – Izraelczycy i izraelscy Palestyńczycy – spotkali się i zostali podzieleni na mieszane zespoły liczące od 4 do 6 członków. Wykonali kilka zadań, które posłużyły do pomiaru, w jakim stopniu ze sobą współpracują.
Jedno z tych zadań polegało na wykorzystaniu spaghetti, pianek i taśmy do zbudowania w dziesięć minut jak najwyższej wieży. Wyniki pokazały, że uczniowie, którzy uczyli się na temat zdolności ludzi do zmiany, zbudowali wieże wyższe o 59% i odczuwali bardziej pozytywne emocje w stosunku do siebie w porównaniu do grup kontrolnych.
„Spodziewaliśmy się zobaczyć zmiany, ale nie aż tak znaczące” – stwierdził Amit Goldenberg, magistrant i naczelny autor artykułu. „Znacznie łatwiej jest dostrzec zmiany w postawach, ale niezwykłym jest zobaczyć tak naprawdę lepszą współpracę ludzi”. Goldenberg wraz z zespołem zauważył, że wdrożenie tych warsztatów na szerszą skalę w szkołach izraelskich i palestyńskich mogłoby przynieść pozytywne rezultaty.
Zespół badawczy przeprowadza aktualnie podobne badania z udziałem osób dorosłych, co jak argumentuje ma istotne znaczenie dla wykazania, jak długo utrzymuje się zmiana w postawach.
Tymczasem naukowcy przyjmują z entuzjazmem implikacje najnowszych badań i ich prac z udziałem nastolatków. „Konflikt izraelsko-palestyński oddziałuje dzień w dzień na miliony osób” – stwierdził Goldenberg. „Każdy wkład, jaki można wnieść w rozwiązywanie tego problemu, to postęp”.
Badania zostały dofinansowane z budżetu projektu EMOTIONS IN CONFLICT Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych (ERBN) na kwotę niemal 1,5 mln EUR, a prowadzone są pod kierunkiem Centrum Interdyscyplinarnego Herzliya. Projekt, którego realizację zaplanowano do stycznia 2019 r., poświęcony jest badaniom nad tym, jak regulacja emocji człowieka może się pozytywnie przełożyć na rozwiązywanie konfliktów.
Więcej informacji:
strona projektu w serwisie CORDIS