W ostatnich latach nastąpił ogromny rozwój zdalnie sterowanych medycznych systemów robotycznych. Ich ostatecznym celem jest zapewnienie specjalistycznych usług opieki zdrowotnej na duże odległości, skutecznie eliminując konieczność przebywania lekarza i pacjenta w tym samym miejscu. Jeżeli zostaną wprowadzone w życie, to mogą znacząco podnieść jakość życia pacjentów z obszarów oddalonych, na których dostęp do specjalistycznych usług medycznych jest ograniczony, umożliwiając osobom starszym lub niepełnosprawnym zachowanie niezależności.
Korzyści są niezliczone: dostęp do opieki zdrowotnej, efektywne wykorzystanie zasobów kadrowych, obniżenie kosztów i ograniczenie niedogodności oraz ryzyka przenoszenia chorób zakaźnych między chorymi a pracownikami służby zdrowia, a na tym lista się nie kończy. Telemedycyna ma także odegrać kluczową rolę w usuwaniu barier w świadczeniu opieki zdrowotnej w krajach rozwijających się, na obszarach klęsk żywiołowych i w strefach działań wojennych, gdzie nie ma dostępu do stałej opieki zdrowotnej albo nie ma czasu na transport chorego do szpitala.
UE dokłada starań, aby zmaksymalizować korzyści zapewniane przez telemedycynę poprzez wspomaganie zróżnicowanych projektów: REMEDI (Remote Medical Diagnostician) jest zaledwie jednym przykładem.
Badanie jamy brzusznej na wielkie odległości
Przetestowano prototyp robota, który jest w stanie przeprowadzić badanie fizykalne (wykorzystując wilgotność, temperaturę i czujniki nacisku), a następnie przesłać pracownikom służby zdrowia uzyskane dane. Zbudowanym w ramach projektu REMEDI robotem można sterować z odległości setek kilometrów. Opracowano go w taki sposób, aby przewyższał aktualne rozwiązania telemedycyny, które zazwyczaj koncentrują się wokół telekonferencji. W szczególności do zadań robota należy wykonywanie badania palpacyjnego jamy brzusznej, aby sprawdzić napięcie organów wewnętrznych i uzyskać reakcję pacjenta, a także przeprowadzanie badań ultrasonograficznych.
Do opracowania robota posłużyły rzeczywiste scenariusze badania kardiologicznego oraz wizyty u lekarza. Poza wysokiej jakości możliwościami telekonferencyjnymi, robot znajdujący się w placówce szpitalnej ma lekki i bezpieczny manipulator z zaawansowaną głowicą wyposażoną w czujniki. Można do niego dobrać opcjonalnie czujnik ultradźwiękowy. Zdalny interfejs (w miejscu, gdzie przebywa lekarz) oferuje zaawansowane siłowe sprzężenie zwrotne, aktywną wizję i funkcje lokomocyjne. Dzięki siłowemu sprzężeniu zwrotnemu i danym o twardości lekarz może „wyczuć” brzuch pacjenta za pośrednictwem specjalnie zaprojektowanej powierzchni zamontowanej na robotycznym ramieniu.
Lekarz ma przed sobą trzy monitory: na jednym obserwuje miejsce, gdzie ręka dotyka pacjenta; drugi służy do bezpośredniej komunikacji z pacjentem, a trzeci do obrazowania ultradźwiękowego. Łącznie wszystkie te dane umożliwiają lekarzowi ocenę, czy konieczne jest przewiezienie chorego do szpitala czy też bardziej pożądany jest wybór innej ścieżki terapeutycznej.
Robot znajduje się obecnie w szpitalu w Polsce, niemniej naukowcy prezentują prototyp na konferencjach medycznych na całym świecie. Skontaktowali się z nimi już lekarze z Australii i Kanady, gdzie przewiezienie chorego z obszarów wiejskich do gabinetu lekarskiego lub szpitala trwa kilka godzin.
Więcej informacji:
REMEDI (witryna projektu)