Inteligentniejsze aplikacje pomagają w walce z plagą zaburzeń odżywiania

Trudno jest ustalić, jak wspomagać osoby cierpiące na zaburzenia odżywiania, gdyż mechanizmy leżące u ich podstaw są złożone: nadmierne lub niedostateczne pohamowanie jedzenia, zaostrzony apetyt, reakcja na stres i wyzwania emocjonalne – każde z nich może odgrywać jakąś rolę. Wyżej wspomniane aspekty psychologiczne można połączyć z oddziaływaniem reklam, akceptowanym poziomem kontroli wielkości porcji oraz niezliczonymi dietami zachwalanymi jako rozwiązanie.

Naukowcy, wspomagani przez UE, zapewniają pomoc osobom cierpiącym na zaburzenia odżywiania, opracowując technologię na smartfony do zastosowania przed leczeniem i w jego trakcie. Partnerzy projektu NEWEAT, wykorzystując wszechobecność smartfonów i internetu, opracowali serie pomocnych aplikacji, w tym PsyDiary, które, jak mają nadzieję, wspomogą proces terapeutyczny. Chociaż na chwilę obecną mowa tutaj o narzędziu badawczym, naukowcy mają nadzieję rozwinąć je w przyszłości.

W ramach wcześniejszych badań zdrowych osób, jeden z członków zespołu z The Eating Behaviour Laboratory na Uniwersytecie w Salzburgu odkrył, że niektóre zachowania, takie jak stres i emocje, wywierają wpływ na jedzenie. Kiedy ludzie są zestresowani, ograniczają jedzenie dla przyjemności (zastępując je zaspokajaniem głodu). Jednak osoby z tendencjami do bulimii, kiedy są zestresowane, zwiększają jedzenie dla przyjemności.

Jak twierdzą partnerzy projektu, nie tylko głód jest regulatorem łaknienia, ale także pragnienie samonagradzania się czy wpływ negatywnych emocji i stresu. Jednocześnie kontekst socjologiczny narzuca nam nierealistyczny ideał urody, skutkując ścisłym ograniczaniem się w postaci ostrej diety. Prowadzi to często do konfliktu decyzyjnego między długofalowymi celami zdrowotnymi (utrata wagi, zdrowe odżywianie się) a krótkoterminowymi przyjemnościami.

Wykorzystując pomiary neurokognitywne w warunkach laboratoryjnych oraz nastawione na praktykę ankiety na smartfonach do pogłębiania wiedzy na temat konfliktów decyzyjnych, aplikacje zespołu pomagają terapeutom leczyć osoby, których dieta może być często podyktowana emocjami, frustracją, stresem lub znudzeniem. Technologia pomaga zrozumieć podstawy anoreksji, bulimii (objadanie się i następnie oczyszczanie w formie wymiotowania lub przyjmowania środków przeczyszczających), objadania się i otyłości. Jak podkreślają naukowcy, tego typu wiedza ma kluczowe znaczenie dla obniżenia liczby osób borykających się z zaburzeniami.

Starają się znaleźć prekursory przejadania się i objadania, aby podjąć interwencję, zanim problem się pojawi. W ramach jednego z badań prowadzonych w ramach NEWEAT ustalono na przykład, że zaostrzony apetyt zwyżkuje i zniżkuje w ciągu dnia – głód nasila się około południa lub pory obiadowej, tworząc wykres w kształcie litery „M”. W związku z tym ludzie mają ochotę na zdrowsze jedzenie, takie jak owoce, rano, ale wraz z postępem dnia przewagę zyskuje niezdrowa żywność, taka jak słodycze.

Nadrzędnym celem projektu jest opracowanie narzędzia, które będzie nie tylko monitorować, ale także oferować interwencje w samą porę. Zespół chciałby stworzyć aplikację na smartfony, która rozpoznawałaby, kiedy osoba cierpiąca na zaburzenie odżywiania znajduje się w sytuacji, która może uruchomić zachowanie impulsywne lub zaostrzony apetyt. Aplikacja podpowie takiej osobie, aby zjeść w zamian coś innego. Podpowiedzi są specjalnie przewidziane na tego rodzaju sytuacje, w których możliwa jest do zaoferowania użytkownikowi konkretna porada, aby pomóc mu przezwyciężyć ewentualną pokusę i poradzić sobie z bodźcem wywołującym ten impuls.

PsyDiary jest dostępny zarówno na urządzenia z systemem Android, jak i iOS.

Więcej informacji:
witryna projektu