Wykryć bomby, zanim jeszcze zostaną zbudowane

W zdestabilizowanym świecie, w którym dochodzi do coraz większej liczby ataków terrorystycznych, wykrywanie materiałów wybuchowych jest niezwykle ważne dla ratowania życia ludzkiego i walki z terroryzmem. Dotychczas detekcja koncentrowała się na etapie, na którym ładunek wybuchowy jest gotowy do użycia i transportowany na miejsce ataku. W tym kontekście, specjaliści przyglądają się możliwościom lokalizowania materiału wybuchowego na bardzo wczesnym etapie, na przykład podczas jego konstruowania.

W ramach projektu EMPHASIS (Explosive material production (hidden) agile search and intelligence system), finansowanego ze środków UE, starano się umożliwić wykrywanie prekursorów materiałów stosowanych w ładunkach wybuchowych, w tym produktów ubocznych syntezy chemicznej, przedostających się do powietrza lub ścieków podczas produkcji. Uczeni pracowali nad systemem mającym wykrywać nielegalne wytwarzanie materiałów wybuchowych i chałupniczych ładunków wybuchowych (IED) na obszarach miejskich, przy pomocy zaawansowanych technologii podczerwieni i Ramana.

Zespół projektu, działający pod kierunkiem Szwedzkiej Agencji Badań nad Obronnością, przetestował prototypowy system zbudowany z zestawu czujników umieszczanych w systemach kanalizacyjnych w celu monitorowania śladowych ilości lub oparów prekursorów, lub materiałów wybuchowych. Informacje te są przetwarzane w centrum dowodzenia w celu wykrycia zwiększonych ilości podejrzanych substancji oraz rejestracji, daty, godziny i poziomu stężenia, aby móc wykryć miejsca, w których potencjalnie konstruowane są bomby.

Końcowa demonstracja systemu, w której wzięło udział 94 uczestników z 13 krajów, w tym USA, i która została przeprowadzona wspólnie z innym projektem unijnym o nazwie BONAS, potwierdziła skuteczność odczytu danych z czujników i wyświetlania ich na mapie. Pozwoliła też na walidację omawianej koncepcji w konkretnych scenariuszach, torując drogę dalszym pracom technicznym w tej dziedzinie. Technologia ta może być bardzo przydatna przy zwalczaniu terroryzmu, produkcji bomb, piractwa oraz produkcji i przemytu narkotyków, a jednocześnie pomoże w ochronie lotnisk, instalacji rurociągowych i zakładów wytwórczych.