Wykorzystanie technologii satelitarnej do bardziej strategicznego planowania energetyki wodnej

Energetyka wodna jest potężnym narzędziem w walce ze zmianą klimatu, które pomaga w ograniczeniu emisji gazów cieplarnianych i przyczynia się do zapewnienia bezpieczeństwa dostaw energii na naszej planecie. Kluczowym zagadnieniem uwzględnianym przy planowaniu nowych zbiorników lub ocenie długoterminowej trwałości istniejących zbiorników jest sedymentacja. Czynniki takie jak czas eksploatacji zbiornika lub jego pojemność magazynowa na przestrzeni czasu mają bezpośredni związek z ilością transportowanych i odkładanych w zbiorniku osadów.

Jak czytamy w artykule opublikowanym na stronie internetowej „International Water Power & Dam Construction”, „sedymentacja w zbiornikach powoduje straty szacowane na 0,5–1 % całkowitej objętości zbiornika rocznie. Utrata pojemności przewyższa wzrost możliwości magazynowych osiągany dzięki budowie nowych zbiorników, przez co środki ograniczające odkładanie się osadów nabierają kluczowego znaczenia dla wydłużenia okresu eksploatacji i zwiększenia trwałości istniejących zbiorników”.

Aby pomóc zarządcom, planistom i decydentom w zakresie energetyki wodnej w stawianiu czoła takim wyzwaniom, w ramach finansowanego ze środków UE projektu HYPOS opracowano przystępne internetowe narzędzie wspomagające podejmowanie decyzji, które umożliwia efektywne zarządzanie osadami. Narzędzie to – portal obserwacji Ziemi o nazwie HYPOS eoPortal – umożliwia planowanie i monitorowanie środowiskowe oraz inwestycyjne dzięki najnowocześniejszym technologiom satelitarnym. Stanowi ono uzupełnienie modelowania hydrologicznego o dostępne dane terenowe.Portal oferuje przede wszystkim łatwy dostęp do kluczowych danych hydrologicznych (np. objętości napływu i odpływu) oraz parametrów jakości wody (np. mętności) dla wybranych zakresów czasu, dostarczając na żądanie dane bieżące, najnowsze dane sezonowe i dane historyczne. Analityka satelitarna w połączeniu z danymi in situ i danymi modelowymi umożliwia łatwą ocenę transportu osadów i tempa sedymentacji w portalu. „Dzięki temu za jednym kliknięciem myszki uzyskujemy natychmiast wyniki działań algorytmów, takie jak informacje o całkowitej zawartości zawiesiny w wodzie, dla całej zlewni, pod warunkiem, że dostępne są dane satelitarne”, czytamy w artykule.

Przy kosztach znacznie niższych niż w przypadku kampanii terenowej użytkownicy portalu uzyskują dostęp do danych przestrzennych, danych z obserwacji Ziemi rejestrowanych co kilka dni w zależności od zachmurzenia oraz codziennych aktualizacji modelowanego przepływu i stężenia osadów. Upraszcza to wiele czynności, takich jak określanie poziomów podstawowych osadów i trendów sezonowych, obliczanie tempa sedymentacji i przepływów oraz monitorowanie dynamiki osadów i zmian w zakwicie glonów w zbiornikach. Obecnie eoPortal HYPOS uwzględnia następujące parametry satelitarne: mętność, zawiesina ogólna, chlorofil A i głębokość krążka Secchiego do pomiaru przejrzystości wody.

Narzędzie HYPOS (HYdro-POwer-Suite) opisywane jest jako „przełomowe rozwiązanie dla branży, umożliwiające strategiczne planowanie energetyki wodnej, które do tej pory rzadko stosowano w skali dorzecza, mimo że badania wykazały, iż strategiczne planowanie i eksploatacja zapór może znacznie poprawić kompromis między oddziaływaniem zapór a korzyściami dla zlewni”. Do tej pory portal przetestowano na czterech zbiornikach i rzekach w Albanii, Gruzji i Szwajcarii. Zostanie on oficjalnie udostępniony w kwietniu 2022 r., a w ciągu roku planowane jest jego wejście na rynek globalny.

Więcej informacji:

strona projektu HYPOS