Wyznaczanie trendów w nauce: Co się dzieje, gdy zrezygnujesz z Facebooka?

Krytycy uważają, że grad krytycznych komentarzy spadających na portal społecznościowy Facebook oraz skandale dotyczące portalu, które przyniósł sam tylko 2018 rok, dotyczących zarówno kwestii związanych z prywatnością, a także kontrowersji związanych z wykorzystywaniem danych użytkowników przez spółkę Cambridge Analytica, powinny posłużyć za wystarczającą motywację do porzucenia tego serwisu społecznościowego. Pomimo tego ponad dwa miliardy osób na całym świecie każdego dnia spędza tam około godziny dziennie. Nowe badania sugerują, że istnieje jeszcze lepszy powód do wylogowania się z platformy. Okazuje się bowiem, że Facebook jest szkodliwy dla zdrowia psychicznego. Pozytywne skutki uboczne porzucenia przyzwyczajenia

Z rezultatów badania przeprowadzonego przez naukowców z Uniwersytetu Stanforda i Uniwersytetu Nowojorskiego wynika że odejście z Facebooka na miesiąc sprawia że użytkownicy stają się szczęśliwsi. Niektórym badanym krok ten umożliwił ograniczenie aktywności w Internecie i zastąpienie jej zwiększoną aktywnością w realnym świecie w tym kontaktami towarzyskimi z rodziną i znajomymi. Z drugiej strony uczestnicy badania spędzali mniej czasu zapoznając się z wiadomościami. Naukowcy przebadali 2 844 osoby które stwierdziły że każdego dnia spędzają godzinę korzystając z Facebooka. W ramach badania wybrana losowo połowa uczestników otrzymała polecenie dezaktywacji konta na okres 4 tygodni. Za udział w badaniu uczestnicy otrzymali wynagrodzenie w wysokości około 90 euro. W czasie badania naukowcy monitorowali konta w celu wykrywania oszustów a także wysyłali wiadomości SMS do badanych aby zbierać informacje na temat ich samopoczucia przez cały okres odstawienia serwisu społecznościowego. „Gdyby Facebook działał podobnie jak heroina kwota podana przez uczestników byłaby niższa jednak w przypadku Facebooka nie zaobserwowaliśmy takiego rezultatu” stwierdził Hunt Allcott autor badania profesor nadzwyczajny Uniwersytetu Nowojorskiego w rozmowie z CNN. Z badania wynika że „Przeważająca większość grupy badawczej stwierdziła że dezaktywacja konta była według nich dobrym posunięciem jednak badane osoby były również bardziej skłonne do przekonania że gdyby ludzie rzadziej korzystali z Facebooka tęskniliby za możliwościami oferowanymi przez serwis”. Naukowcy stwierdzili również: „Z przeprowadzonego badania wynika że spędzenie czterech tygodni bez korzystania z Facebooka prowadzi do subiektywnej poprawy samopoczucia a jednocześnie powoduje zmniejszenie potrzeby korzystania z serwisu po zakończeniu eksperymentu. Sugeruje to że czynniki takie jak uzależnienie i błąd projekcji mogą prowadzić użytkowników do częstszego korzystania z serwisu społecznościowego”. Jak stwierdzili naukowcy „Dezaktywacja kont spowodowała niewielką ale znaczącą poprawę samopoczucia w szczególności w kontekście subiektywnego poczucia szczęścia zadowolenia z życia przygnębienia i lęków”. „Wpływ dezaktywacji konta na subiektywne samopoczucie mierzone na podstawie odpowiedzi na codzienne krótkie wiadomości tekstowe był pozytywny jednak nieznaczny”. Allcott uważa badanie za ważny krok ponieważ było to największe przeprowadzone do tej pory randomizowane badanie dotyczące Facebooka. „Prowadzone dotychczas badania skupiały się przede wszystkim na korelacji pomiędzy tym jak często użytkownicy korzystali z Facebooka i dręczącym ich przygnębieniem”. Profesor Allcott dodał także że: „Badania te wykazały że osoby korzystające z Facebooka są bardziej przygnębione jednak głównym problemem z tym podejściem jest to że z istnienia korelacji nie wynika związek przyczynowy. Nie wiedzieliśmy dotychczas czy to Facebook sprawia że jego użytkownicy są przygnębieni czy raczej zachodzi odwrotna zależność i osoby przygnębione szukają w tym serwisie ucieczki”. Badanie potwierdza również że korzystanie z Facebooka przynosi wyraźne korzyści. Usunąć konto na zawsze? Jak twierdzą naukowcy wyniki badań należy traktować z pewną dozą ostrożności głównie dlatego że „skutki mogą być różne w zależności od czasu trwania lub skali dezaktywacji kont. Dłuższy okres bez Facebooka może mieć mniejszy wpływ na wiedzę dotyczącą wiadomości ponieważ ludzie znajdą w tym czasie alternatywne źródła informacji a także mniejszy lub większy wpływ na subiektywne samopoczucie”. Przeprowadzone badanie wpisuje się w dyskurs na temat zagrożeń związanych z mediami społecznościowymi fałszywymi wiadomościami oraz prywatnością danych. To czy w przypadku platform takich jak Facebook dobre strony przeważają nad złymi zależy wyłącznie od tego jakie kwestie są uważane za dobre i złe – i przez kogo.