Wyznaczanie trendów w nauce: Skamielina dowodem na istnienie kuzyna Neandertalczyków

Skamielina sprzed 160 000 lat, potężna szczęka z niezwykle dużymi zębami, dostarcza nowych informacji na temat Denisowian, jak wynika z badań opublikowanych w czasopiśmie Nature. Tajemniczy wymarli kuzyni Neandertalczyków i przedstawicieli naszego gatunku żyli na bardzo dużych wysokościach na długo przed pojawieniem się nowoczesnych ludzi w tym regionie, co miało miejsce około 40 000 lat temu. Szczęka została znaleziona przez mnicha w 1980 roku w jaskini Baishiya Karst na Wyżynie Tybetańskiej położonej 3 280 m nad poziomem morza. Po wielu latach trafiła do badaczy z chińskiego Uniwersytetu Lanzhou. Rozpoczęli oni analizę skamieliny w 2016 roku.Adaptacja do dużych wysokości na długo przed ludźmiDo tej pory sądzono, że starożytni ludzie nie mogliby żyć na takich wysokościach i w środowiskach o niskim poziomie tlenu. „Życie w takich miejscach było z pewnością wielkim wyzwaniem dla ludu zbieracko-łowieckiego, a mimo to udało im się tam przetrwać”, mówi Frido Welker, jeden z naukowców uczestniczących w badaniu, w rozmowie z agencją Reuters. „Możliwe, że Denisowianie potrafili przystosować się do różnych środowisk”, powiedział autor badania i archeolog Dongju Zhang z Uniwersytetu Lanzhou. Badaczom nie udało się wyekstrahować DNA ze skamielin, więc wyekstrahowali białka z jednego z trzonowców, aby potwierdzić jego denisowiańskie pochodzenie. „Białka mogą przetrwać w skamielinach około 10 razy dłużej niż DNA”, wyjaśnia współautor i paleoantropolog Jean-Jacques Hublin z Instytutu Antropologii Ewolucyjnej Maxa Plancka w Niemczech. Wspomina też, że skamielina zawiera informacje dotyczące wyglądu Denisowian: „Strefa podbródka jest mocno cofnięta, a zachowane zęby są wyjątkowo duże”. W rozmowie z BBC prof. Hublin wyraził swoje zaskoczenie niespodziewaną zdolnością Denisowian do radzenia sobie w trudnych warunkach. „Jest jasne, że »archaiczni hominini« – Neandertalczycy, Denisowianie, wczesne formy Homo sapiens – mieli ograniczone możliwości przetrwania w ekstremalnych warunkach”. Badacz dodaje: „W Europie mamy wiele stanowisk z Neandertalczykami, które są badane od pół wieku. Najwyżej położone stanowiska znajdują się na wysokości 2 000 m. To miejsca, do których Neandertalczycy wybierali się latem, prawdopodobnie na polowania. Poza tym, takie stanowiska to rzadkość”.Zapisane w genachBadania wykazują, że współcześni Szerpowie, Tybetańczycy i sąsiednie społeczności posiadają mutacje genów, dzięki którym radzą sobie z niedoborem tlenu na dużych wysokościach. Te mutacje pochodzą od Denisowian i prawdopodobnie są wynikiem krzyżowania. „Możemy jedynie przypuszczać, że w takich warunkach każda mutacja, która wspomagała oddychanie w atmosferze ubogiej w tlen, zostanie utrwalona w wyniku naturalnej selekcji”, mówi prof. Hublin. „To pozwoliłoby wyjaśnić, w jaki sposób przetrwała do naszych czasów i jest obecna u dzisiejszych Tybetańczyków”.W komunikacie prasowym Instytutu Maxa Plancka prof. Hublin podsumowuje: „Nasze obserwacje torują drogę do lepszego zrozumienia ewolucyjnej historii plejstoceńskich homininów z Azji Wschodniej”.