Wyznaczanie trendów w nauce: Czy potwór z Loch Ness to olbrzymi węgorz?

Początki legendy o tajemniczym potworze sięgają ok. 1 500 lat wstecz, ale dopiero pierwsze relacje ze spotkań ze stworzeniem i słynne zdjęcie z lat 30. ubiegłego wieku na dobre rozbudziły wyobraźnię ludzi na całym świecie. Co ciekawe, od tamtej pory potwór z Loch Ness, zwany także Nessie, wymyka się jego poszukiwaczom, a wspomniane zdjęcie okazało się przedstawiać zabawkową łódź podwodną. Mimo tego wciąż mnożą się doniesienia o rzekomym dziwnym stworzeniu kryjącym się w mętnych wodach jeziora. Czy istnieje jakieś wyjaśnienie, czym tak naprawdę może być tajemniczy potwór z Loch Ness?

Międzynarodowy zespół naukowców, pracujący pod przewodnictwem nowozelandzkiego Uniwersytetu Otago, ujawnił wstępne wyniki analizy DNA próbek wody z jeziora Loch Ness – największego objętościowo i drugiego najgłębszego słodkowodnego zbiornika wodnego na Wyspach Brytyjskich. Rezultaty rocznej pracy naukowców mogą sprawić, że legenda mitycznego potwora odejdzie do lamusa.

Mityczny wąż morski czy po prostu olbrzymia ryba?

Jedna z teorii głosi, że potwór z Loch Ness jest gadem, ale według wyników badań nie ma żadnych dowodów na to, że taki gad mógł kiedykolwiek zamieszkiwać wody szkockiego jeziora. Analiza DNA z próbek środowiskowych (tzw. eDNA) wyklucza możliwość, by potwór był prehistorycznym gadem o długiej szyi zwanym plezjozaurem.

„Czy w Loch Ness żyje plezjozaur? Nie. Nie znaleźliśmy absolutnie żadnych śladów DNA gadów w badanych próbkach”, powiedział prof. Neil Gemmell, genetyk z Uniwersytetu Otago, w wypowiedzi dla CNN. „Dlatego wydaje mi się, że możemy być całkiem pewni, iż prawdopodobnie w wodach jeziora Loch Ness nie pływa wielki, pokryty łuskami gad”.

Naukowcy znaleźli za to w jeziorze niespodziewanie dużą ilość DNA węgorzy. „Nie wiemy, czy wykryte DNA węgorzy należy do jednego gigantycznego węgorza czy po prostu do wielu małych. Węgorze zazwyczaj osiągają wielkość około czterech do sześciu stóp, ale niektórzy twierdzą, że widzieli dużo większe osobniki”.

„W jeziorze występuje bardzo dużo węgorzy – węgorze były w każdym miejscu, z którego pobraliśmy próbki, a ich ogromna liczba była niemałą niespodzianką”, skomentował prof. Gemmell w wywiadzie dla agencji Reuters.

Podtrzymanie legendy o Nessie

W podsumowaniu badań naukowcy napisali: „Jezioro Loch Ness jest ogromne, a biorąc pod uwagę, że sygnały eDNA w wodzie szybko się rozpraszają i mogą przetrwać jedynie od kilku dni do najwyżej kilku tygodni, istnieje możliwość, że jest w jeziorze coś, czego nie wykryliśmy, ponieważ pobraliśmy próbki w niewłaściwych miejscach i w niewłaściwym czasie, lub nasza metoda metabarcodingu nie mogła wykryć Nessie, ponieważ nie dało się dopasować sekwencji DNA do żadnej innej sekwencji z baz danych”. Oprócz tego dodali: „Nasze badanie, jak wszystkie wcześniejsze badania, nie przyniosło ostatecznych dowodów na istnienie potwora. Generalnie nie da się udowodnić, że coś nie istnieje. Mamy jednak nową teorię do sprawdzenia, tę dotyczącą olbrzymiego węgorza, więc może warto przyjrzeć się jej bliżej”.

W rozmowie z CNN prof. Gemmell pociesza tych, którzy wierzą w istnienie Nessie: „Brak dowodów nie musi koniecznie oznaczać dowodu na to, że coś nie istnieje. Być może jest potwór w jeziorze Loch Ness, ale my go nie znaleźliśmy”. Szkocka gospodarka może również odetchnąć z ulgą.

Zespół naukowców wkrótce opublikuje artykuł na temat wyników swoich badań.