WYZNACZANIE TRENDÓW W NAUCE: Cyfrowe bliźniaki – poznaj wirtualną wersję siebie

Zdarzyło Ci się kiedyś marzyć o stworzeniu własnego bliźniaka? Nawet jeśli tak – czy w najśmielszych wyobrażeniach przyszło Ci do głowy, że będzie istniał wyłącznie w wirtualnej przestrzeni? Każdego dnia poruszamy się w świecie cyfrowych replik. Po raz pierwszy koncepcja ta została opisana w 2021 roku.

„Cyfrowy bliźniak będący kopią danej osoby powinien w idealnym przypadku podejmować dokładnie takie same decyzje, jakie podjąłby jego pierwowzór mający dostęp do tych samych danych i materiałów”, pisał wówczas Jordan Richard Schoenherr, adiunkt psychologii na Uniwersytecie Concordia w Kanadzie w artykule opublikowanym w portalu The Conversation. „Choć mamy tendencję do zakładania, że jesteśmy wyjątkowi i niepowtarzalni, dysponując odpowiednią ilością danych i informacji sztuczna inteligencja (SI) może wyciągnąć wiele wniosków na temat naszych osobowości, zachowań społecznych i decyzji zakupowych”.

Koncepcja cyfrowych bliźniaków nie jest nowością – już teraz są one wykorzystywane na świecie. Dzięki połączeniu z technologiami takimi jak internet rzeczy, robotyka, SI czy automatyka zwiększają wydajność i niezawodność w wielu sektorach, od przedsiębiorstw produkcyjnych, aż po opiekę zdrowotną. Za przykład niech posłuży wirtualny pacjent, czyli cyfrowy model ludzkiego ciała służący do testowania leków oraz sposobów leczenia. Takie rozwiązanie pozwoli ograniczyć konieczność prowadzenia długich i kosztownych badań, a także testów na zwierzętach, z którymi wiążą się obawy natury etycznej. W niedługiej przyszłości zobaczymy też cyfrowe bliźniaki ludzkich narządów wewnętrznych. Pewnego dnia lekarze będą w stanie leczyć nasze prawdziwe serca dzięki ich wirtualnym odpowiednikom.Zanim doczekamy się cyfrowych bliźniaków ludzi, czeka nas jeszcze wiele pracy. „Stworzenie cyfrowego bliźniaka człowieka wymaga wykorzystania olbrzymiej ilości danych na temat preferencji, wyborów, uprzedzeń i zachowań danej osoby, a także informacji na temat bezpośredniego otoczenia fizycznego i społecznego, aby móc dokonywać skutecznych przewidywań”, dodał Schoenherr. „Konieczność spełnienia tych wymagań oznacza, że stworzenie prawdziwego cyfrowego bliźniaka w najbliższej przyszłości jest w gruncie rzeczy prawie niemożliwe”.

Nie oznacza to jednak, że będziemy musieli długo czekać. Znany analityk technologii Rob Enderle stwierdził w rozmowie z BBC, że pierwsze wersje myślących ludzkich cyfrowych bliźniaków zostaną zaprezentowane jeszcze „przed końcem tej dekady”. Zapytany, wyjaśnił: „Ich pojawienie się będzie wymagało ogromnej ilości przemyśleń i rozważań natury etycznej, ponieważ myśląca replika człowieka mogłaby być niezwykle użyteczna na przykład dla naszych pracodawców. Wystarczy wyobrazić sobie co się stanie, gdy firma stworzy cyfrowego bliźniaka pracownika i stwierdzi, że skoro ma już cyfrową wersję pracownika, której nie musi płacić wynagrodzenia, to nie ma potrzeby zatrudniać jego żywego odpowiednika”.

Sandra Wachter, profesor nadzwyczajna i starsza badaczka prawa i etyki SI, dużych zbiorów danych i robotyki na brytyjskim Uniwersytecie Oksfordzkim, rozumie fascynację tym zagadnieniem: „Takie rozwiązanie przywodzi na myśl najbardziej ekscytujące pomysły rodem z fantastyki naukowej. W tym momencie jest zresztą na dokładnie takim etapie rozwoju”.

Dodała także, że to, czy dana osoba „odniesie sukces na studiach prawniczych, zachoruje lub popełni przestępstwo, będzie w dalszym ciągu zależało od kwestii będącej wciąż przedmiotem debaty: co jest ważniejsze – natura czy wychowanie. W dalszym ciągu wiele będzie zależało od szczęścia lub jego braku, przyjaciół, rodziny, sytuacji społeczno-gospodarczej i środowiska, a także osobistych wyborów dokonanych przez daną osobę”.

Prof. Wachter wyjaśniła, że SI nadal nie jest w stanie przewidywać tych „pojedynczych zdarzeń społecznych ze względu na ich złożoność. Z tego powodu czeka nas jeszcze wiele pracy zanim będziemy w stanie zrozumieć i modelować życie człowieka od początku do końca, jeśli założymy, że jest to w ogóle możliwe”.Co czeka nas, gdy już opanujemy tworzenie cyfrowych bliźniaków ludzi? Może stworzymy cyfrowego bliźniaka naszej planety? To dopiero pomysł rodem z fantastyki naukowej!

A jednak – nie do końca. Komisja Europejska łączy siły z Europejską Agencją Kosmiczną w celu stworzenia cyfrowego bliźniaka naszej planety w ramach projektu Destination Earth. Kompleksowa replika cyfrowa replika będzie gotowa do 2030 roku.