Nowe badania ujawniają, że wysokie dochody niekoniecznie zależą od inteligencji.
Często zazdrościmy najlepiej zarabiającym osobom ich siedmiocyfrowych pensji i zastanawiamy się, co robimy nie tak. Niektórzy z nas mają nawet mylne przekonanie, że wszystko sprowadza się do inteligencji, albo że inni po prostu zasługują na więcej.Według nowego badania opublikowanego w czasopiśmie naukowym „European Sociological Review” osoby osiągające najwyższe zarobki nie są wcale dużo mądrzejsze od przeciętnego człowieka. Zespół badawczy działający pod egidą szwedzkiego Uniwersytetu w Linköping odkrył, że osoby osiągające zarobki znajdujące się w górnym 1 % skali płac osiągają niższe wyniki w testach zdolności poznawczych niż osoby o niższych dochodach.
Istnieje silna korelacja między zdolnościami poznawczymi a wyższymi zarobkami, mająca wpływ aż do osiągnięcia najwyższych dochodów. Poziom inteligencji wśród górnych 5 % osób najlepiej zarabiających wyrównuje się, a nawet nieznacznie spada. „Co niezwykłe, wykazaliśmy, że ogólnie rzecz biorąc związek pomiędzy zdolnościami a wynagrodzeniem jest silny, jednak powyżej 60 000 euro rocznie zdolności pozostają na tym samym stałym poziomie”, napisali autorzy badania.
Badacze przeanalizowali zdolności poznawcze ponad 59 000 urodzonych w Szwecji mężczyzn w wieku 18 lub 19 lat oraz ich zarobki w ciągu 11-letniego okresu między 35 a 45 rokiem życia. Test zdolności poznawczych obejmował zrozumienie werbalne, zrozumienie techniczne, zdolności przestrzenne i logikę.
„Tak obszerny zbiór danych pozwala nam po raz pierwszy sprawdzić, czy ekstremalnie wysokie zarobki wskazują na ekstremalną inteligencję”, wyjaśnił główny autor Marc Keuschnigg, profesor nadzwyczajny w Instytucie Socjologii Analitycznej na Uniwersytecie w Linköping w komunikacie prasowym. „Aby to osiągnąć, potrzebowaliśmy wiarygodnych danych o dochodach, obejmujących całe spektrum płac. Dane z badań zazwyczaj pomijają najwyższe dochody, ale rejestry oferują pełne dane o dochodach wszystkich obywateli”.Jeśli wysokie pensje nie są koniecznie powiązane z ogólną inteligencją i ponadprzeciętnymi zdolnościami, to z czego wynikają? „[N]ie znaleźliśmy dowodów na to, że osoby na najwyższych stanowiskach i z wyjątkowo wysoką pensją zasługują na więcej niż osoby zarabiające o połowę mniej”, wyjaśnili autorzy w artykule opublikowanym we wzmiankowanym wyżej czasopiśmie. „[W]yjątkowy sukces zawodowy najprawdopodobniej wynika raczej z rodzinnych zasobów lub zwykłego szczęścia, nie zaś zdolności”.
To nieuchronnie prowadzi do rozważania kwestii nierówności i tego, kto najbardziej zasługuje na najwyższe zarobki. Bogacze stają się coraz bogatsi, wywierając jednocześnie ogromny wpływ na wszystko, od polityki po globalną gospodarkę. Historia pokazuje jednak, że nie są to najmądrzejsi ludzie na świecie.
„Konsekwencje decyzji podejmowanych przez najlepiej zarabiających odczuwa wiele osób”, stwierdził prof. Keuschnigg w magazynie Fortune. „Jako społeczeństwo możemy woleć, by najwyższe stanowiska były obsadzone właściwymi osobami”.
Pamiętaj, zdolności poznawcze są przydatne, ale to nie wszystko. Kiedy następnym razem zobaczysz wiele zer na czyimś pasku wypłaty, pamiętaj, że wcale nie oznacza to, że dana osoba jest od Ciebie mądrzejsza lub bardziej zasłużona.