Wiele chorób mózgu jest ściśle powiązanych z zaburzeniami, których nie można wyleczyć ze względu na brak odpowiednich leków. Niedawne odkrycie dotyczące nowej klasy cząsteczek daje promyk nadziei.
Na straży zdrowia naszego mózgu stoi bariera krew-mózg. Ta sieć naczyń krwionośnych i tkanek pomaga zapobiegać przedostawaniu się do mózgu szkodliwych substancji. Różne zaburzenia pracy mózgu są ściśle związane z wadami tej sieci.
Zespół naukowców z Université Libre de Bruxelles (ULB) pod kierownictwem Benoita Vanhollebeke’a opracował nowy rodzaj leku, który eliminuje te dysfunkcje. Udało im się spowolnić rozwój glejaka, często występującego rodzaju raka mózgu, u myszy, a także ograniczyć zmiany w mózgu po udarze.
Naukowcy przypuszczali, że niektóre z endogennych cząsteczek kontrolujących prawidłowe funkcjonowanie bariery krew-mózg mogą pomóc w naprawie jej uszkodzeń, dlatego badaniu poddali cząsteczki związane z jej rozwojem. Ich teoria okazała się słuszna! Leki pomogły we wzmocnieniu bariery krew-mózg i spowolnieniu postępu choroby. „Jednym z najciekawszych aspektów tego badania jest poziom specyficzności, z jaką zmienione chorobowo naczynia mózgowe reagują na to eksperymentalne leczenie”, wyjaśnia Vanhollebeke z Katedry Biologii Molekularnej na Wydziale Nauk Ścisłych ULB. „Inspirując się naturalnym procesem rozwoju, opracowaliśmy nową klasę cząsteczek, które są w stanie skutecznie dotrzeć do celu terapeutycznego, pozostając jednocześnie całkowicie obojętnymi dla zdrowych naczyń i innych tkanek organizmu. Zasadniczo taki poziom szczegółowości wydawał się z założenia nieosiągalny”.
Czy te leki mogą pomóc w leczeniu innych zaburzeń mózgu? Aby się o tym przekonać, Vanhollebeke we współpracy z ULB założył firmę typu spin-off NeuVasQ Biotechnologies, która ma rozwinąć ich nowe podejście.
Przełom ten był możliwy dzięki projektowi Ctrl-BBB (Blood-brain barrier: from molecular mechanisms to intervention strategies) finansowanemu przez Europejską Radę ds. Badań Naukowych. Instytucją przyjmującą jest ULB. Pięcioletni projekt, który zakończy się w grudniu 2025 roku, ma na celu poprawę zrozumienia sposobu regulacji bariery krew-mózg. Pozwoli to na opracowanie innowacyjnych metod leczenia wielu schorzeń, w tym udaru mózgu i stwardnienia rozsianego.
Więcej informacji: https://www.science.org/doi/10.1126/science.abm4459.
Jeśli chcesz, żeby twój projekt został zaprezentowany w rubryce „Projekt miesiąca”, wyślij wiadomość na adres editorial@cordis.europa.eu i opowiedz nam o nim.