Zapierające dech w piersiach nowe odkrycia dotyczące raka płuc to sygnał alarmowy świadczący o pilnej potrzebie poprawy jakości powietrza.
Palenie papierosów jest głównym czynnikiem zwiększającym ryzyko zachorowania na raka płuc. Narażenie na bierne palenie może również zwiększyć ryzyko zapadnięcia na tę chorobę O tym naukowcy wiedzą już od dawna. Do tej pory nie wiedziano jednak, że bardzo małe cząsteczki zanieczyszczeń znajdujące się w powietrzu mogą powodować raka płuc u osób, które nigdy nie paliły.
Odkrycie to opiera się na badaniach przeprowadzonych na grupie ponad 400 000 osób, które miały na celu poszukiwanie związków między zanieczyszczeniem powietrza a ryzykiem zachorowania na raka. Naukowcy z finansowanych przez Unię Europejską i Europejską Radę ds. Badań Naukowych projektów PROTEUS, THESEUS, PLOIDYNET, CHROMAVISION i WHOLENICHE przeprowadzili ultragłębokie profilowanie 247 próbek prawidłowej tkanki płucnej oraz przeanalizowali prawidłową tkankę płucną pochodzącą od ludzi i od myszy po narażeniu na zanieczyszczenie powietrza pyłem zawieszonym (ang. particulate matter, PM). Zbadali oni również wpływ PM na wspieranie rozwoju nowotworu w mysich modelach raka płuc.
Wyniki badań przedstawiono na Sympozjum Prezydenckim Europejskiego Towarzystwa Onkologii Medycznej w Paryżu we wrześniu 2022 roku. Badania wykazały, że zanieczyszczenie powietrza może powodować raka płuc u osób, które nigdy nie paliły, ponieważ niektóre cząsteczki mogą sprzyjać powstawaniu zmian w komórkach w drogach oddechowych.Jak donosi artykuł prasowy zamieszczony na stronie „CNN”, większa ekspozycja na PM w powietrzu (o średnicy 2,5 mikrometra lub mniejszej) może wywoływać szybkie zmiany w komórkach dróg oddechowych, które mają mutacje w genie zwanym EGFR, obserwowane u około połowy osób z rakiem płuc, które nigdy nie paliły, oraz innym genie związanym z rakiem płuc, zwanym KRAS. Tak wynika z badań przeprowadzonych przez naukowców z The Francis Crick Institute w Londynie i innych instytucji na całym świecie.
„Odkryliśmy, że mutacje sterujące w genach EGFR i KRAS, powszechnie występujące u osób chorych na nowotwory płuc, są w rzeczywistości obecne w prawidłowej tkance płucnej i są prawdopodobnie skutkiem starzenia się”, wyjaśnia w komunikacie prasowym opublikowanym przez Europejskiego Towarzystwa Onkologii Medyczne doktor Charles Swanton, naukowiec z The Francis Crick Institute i główny klinicysta z Cancer Research UK, który przedstawił wyniki badań.
Z kolei w filmie opublikowanym przez Towarzystwo dr Swanton zauważa: „Od pewnego czasu wiadomo, że zanieczyszczenie powietrza jest związane z ryzykiem zachorowania na raka płuc, ale nie było wiadomo, w jaki sposób czynnik ten powoduje nowotwór. (...) Odkryliśmy, że narażenie na zanieczyszczenie powietrza zarówno u myszy, jak i u ludzi skutkuje powstaniem osi zapalnej”.
Wyniki badań są ważne, zważywszy na to, że na „niebezpieczne poziomy zanieczyszczenia powietrza (określenie Światowej Organizacji Zdrowia (WHO)) narażonych jest o wiele więcej osób niż sami palacze. W rzeczywistości szacuje się, że prawie każda osoba na tej planecie (95 % populacji) jest narażona na poziom zanieczyszczenia powietrza, który WHO uznaje za niebezpieczny. „Myślę, że uzasadnia to pilne wdrożenie działań mających na celu obniżenie poziomu zanieczyszczeń”, zauważa dr Swanton. „Oczywiście zdrowie klimatu i zdrowie człowieka są ze sobą ściśle powiązane”.
Badania były realizowane przy wsparciu zespołów projektów PROTEUS (Predicting Routes Of Tumour Evolution driven by Unstable genomes and Selection), THESEUS (Tumour Heterogeneity and Somatic Evolution of Unstable cancer genomes), PLOIDYNET (The impact of chromosomal instability on health: Molecular causes and consequences of aneuploidy), CHROMAVISION (Super-resolution visualisation and manipulation of metaphase chromosomes) oraz WHOLENICHE (Hold it or let it go: a niche decision on cancer growth). Projekty THESEUS, PLOIDYNET i CHROMAVISION zostały już zakończone, zaś projekty WHOLENICHE i PROTEUS są wciąż w trakcie realizacji.
Więcej informacji:
poleca:
