Unijne badania „oczyszczają” drogę ku wysokiej jakości jezior i zbiorników wodnych

Tradycyjne metody kontrolowania populacji glonów (np. napowietrzanie, dodatki chemiczne lub biologiczne i inne) nie są wystarczająco skuteczne w większych akwenach. Ponadto nierzadko wiążą się z wysokimi kosztami pracy i potencjalnie negatywnym oddziaływaniem na środowisko, zwłaszcza w przypadku zastosowania substancji chemicznych. Aby rozwiązać te problemy, w toku dofinansowanego ze środków unijnych projektu CLEARWATERPMPC, opracowano i wprowadzono na rynek technologię przyjazną środowisku. Rozwiązanie CLEARWATER, nazwane MPC-Buoy, wykorzystuje ultradźwiękową technologię do zapobiegania rozwojowi sinic.

Boja MPC-Buoy jest wyposażona w nadajniki naddźwiękowe o zasięgu działania w obrębie co najmniej 500 metrów. Ponadto czujniki umieszczone pod boją monitorują jakość wody w czasie rzeczywistym. Przekazują informacje do serwera połączonego przez sieć WWW.

W ramach projektu badawczego dwie boje MPC-Buoy zostały umieszczone w Jeziorze Skrzyneckie Małe w Poznaniu, Polska. Boje dostarczyły kompletnego przeglądu jakości wody, dzięki gromadzeniu co 10 minut danych o następujących parametrach: chlorofil (zielenice), fikocyjanina (sinice), pH, TSS, tlen rozpuszczony i temperatura.

Prace nad projektem pozwoliły ustalić, że osiągnięcie najwyższej skuteczności wymaga dostosowywania ultradźwięków do rodzaju glonów i innych parametrów wody.

Monitoring wykazał także różnicę w ilości glonów między jeziorem z bojami MPC-Buoy a kilkoma podobnymi jeziorami na pobliskim obszarze. Na przykład poziom komórek cyjanobakterii (sinic) w Jeziorze Kórnickim, które znajduje się na tym samym obszarze co Jezioro Skrzyneckie Małe, był dziewięć razy wyższy w porównaniu do tego ostatniego.

Lokalni mieszkańcy również zauważyli wizualną poprawę jakości wody. Wedle ich relacji, jak informuje zespół projektu CLEARWATER, woda w jeziorze stała się bardziej przejrzysta, a po umieszczeniu dwóch MPC-Buoy nie pojawiła się piana.

Chociaż ultradźwięki są już dobrze znaną i sprawdzoną technologią usuwania glonów, boja CLEARWATER jest wyjątkowa z kilku powodów. W odróżnieniu od aktualnie dostępnych systemów opartych na ultradźwiękach, boja MPC-Buoy jest bardziej opłacalna ze względu na niskie koszty funkcjonowania i rozmieszczania. Jest także wyposażona w system monitoringu jeziora online oraz umożliwia zdalne sterowanie określonymi parametrami. Ponadto system jest niezależny od zasilania z brzegu, dzięki wydajnym panelom słonecznym, które zapewniają dopływ energii przez cały rok w dowolnym kraju.

Boja MPC-Buoy została opatentowana przez holenderskie przedsiębiorstwo LG Sound, koordynatora projektu. Prace nad projektem zakończyły się w grudniu 2013 r., a boje MPC-Buoy już zostały umieszczone w jeziorach w Japonii, Irlandii, Polsce, USA i Zjednoczonym Królestwie. Dowiodły swojej skuteczności w jeziorach i stawach, przy zaporach i w innych miejscach.