Jedna piąta całej słodkiej wody, jaka wpływa do oceanów pochodzi z Amazonki, która ma największe dorzecze ze wszystkich rzek na świecie. Poznanie historii rzeki i jej dorzecza sprawia trudności, ale teraz geochemiczne i palinologiczne analizy rzucają światło na rozwój klimatyczny i geograficzny oraz ewolucję biomu.
„Zastosowaliśmy wysokorozdzielcze techniki analityczne, które nie były wcześniej w tym regionie wykorzystywane” – stwierdził profesor Farid Chemale, naczelny autor z Uniwersytetu w Brasilii (obecnie na Universidade do Vale do Rio dos Sinos, São Leopoldo). Naukowcy pobrali próbki datujące się na okres przejściowy z klasycznego odcinka podmorskiego stożka Amazonki, gdzie odkładają się osady przenoszone przez rzekę, „dokładnie rejestrując jej ewolucyjną historię” – wyjaśnia prof. Chemale.
Na podstawie analizy osadów pozyskanych z węglowodorowego odwiertu, który znajduje się ponad 4,5 kilometra poniżej poziomu morza, partnerzy projektu CLIM-AMAZON datują aktualnie powstanie rzeki na 9,4 do 9 milionów lat temu. Cofają w czasie, poczynione w ramach wcześniejszych badań, szacunki oparte na tym samym odwiercie o około 1 do 1,5 miliona lat. Wyniki badań zostały niedawno opublikowane w formie pierwszego przeglądu w czasopiśmie »Global and Planetary Change«.
Dążąc do zwiększenia widoczności i udoskonalenia długofalowych brazylijsko-europejskich działań badawczych, partnerzy CLIM-AMAZON rzucają także nowe światło na ewolucję biomu w regionie.
Dr Carina Hoorn, naczelna autorka i badaczka z Instytutu Bioróżnorodności i Dynamiki Ekosystemów Uniwersytetu Amsterdamskiego zauważyła: „Nasze nowe dane potwierdzają starszy wiek Amazonki i wskazują na poszerzanie się obszarów trawiastych w okresie plejstocenu, o czym wcześniej nie było wiadomo”. Wyniki badań wskazały na wzrost pozostałości trawiastych, co sugeruje, że wypiętrzanie się gór i zmiany klimatyczne w czwartorzędzie wywarły silny wpływ na krajobraz. Dr Hoorn wyjaśnia: „Prawdopodobnie trawy zyskały w ten sposób możliwość kolonizowania nowych siedlisk”.
Poczynione ustalenia wskazują na znaczący moment w rozwoju paleografii Ameryki Południowej, kiedy to rzeka służyła jednocześnie za łącznik i rozdzielacz fauny i flory w amazońskim krajobrazie. „Dalsze badania na lądzie i morzu mogą przynieść więcej odpowiedzi, ale będą wymagać nakładów inwestycyjnych na odwierty kontynentalne i morskie” – stwierdza dr Hoorn.
Projekt CLIM-AMAZON, wspólna brazylijsko-europejska inicjatywa naukowa w zakresie badań klimatyczno-geodynamicznych osadów z dorzecza Amazonki, pobudziła wymianę między brazylijskimi a europejskimi naukowcami w dziedzinie nauk o Ziemi i środowisku. Przybrała ona formę spotkań naukowych i wizyt doświadczonych badaczy europejskich w Brazylii.
Więcej informacji:
witryna projektu
Nauki fizyczne i o środowisku - ostatnio dodane
poleca:
