W ostatnich dwudziestu latach nasiliły się obawy dotyczące negatywnego wpływu konwencjonalnie uprawianych produktów na nasze zdrowie i środowisko. W rezultacie coraz więcej konsumentów decyduje się na zakup żywności ekologicznej. Jednakże ekologiczne, świeże i przetworzone jagody i owoce są nadal dostępne tylko w ograniczonych ilościach i łatwo się psują – aż jedna trzecia lub nawet połowa produktów marnuje się z powodu zepsucia.
Od 2015 r. uczestnicy
projektu EcoBerries poszukują rozwiązań, które mogą zaspokoić rosnące zapotrzebowanie na bezpieczne i zdrowe produkty jagodowe wytwarzane z myślą o jakości i zminimalizowaniu oddziaływania na środowisko. W ciągu ostatnich trzech lat w projekcie EcoBerries opracowano szereg rozwiązań i technologii mających pomóc w wydłużeniu okresu przydatności do spożycia oraz zachowaniu jakości świeżych i przetworzonych produktów jagodowych i owocowych.
EcoBerries to 1 z 11 projektów realizowanych w ramach programu CORE ORGANIC PLUS. CORE ORGANIC PLUS, częściowo finansowany przez UE, jest siecią zrzeszającą 24 partnerów z 21 krajów europejskich, którzy pracują nad zainicjowaniem międzynarodowych projektów badawczych w dziedzinie ekologicznej żywności i systemów rolnictwa organicznego.
Soki, półsuszone owoce i jadalne powłoki
Do produkcji organicznych soków z borówki amerykańskiej i kiwi, charakteryzujących się dłuższym okresem przydatności do spożycia, zespół wykorzystał proces homogenizacji wysokociśnieniowej (HPH). Zaletą HPH jest eliminacja obróbki wysokotemperaturowej w celu zapobieżenia psuciu się produktu. Dzięki tej metodzie zespół osiągnął okres przydatności do spożycia wynoszący 2 miesiące w przypadku soku z borówki amerykańskiej oraz do 40 dni w przypadku soku z kiwi.
Jadalne powłoki na bazie materiałów roślinnych, takich jak chitosan z grzybów i procyjanidyny ekstrahowane z pestek winogron, zostały naniesione na całe jagody. Powłoki te pozwalają zachować kolor i jędrność borówek oraz wydłużyć ich okres przydatności do spożycia.
Kolejnym obszarem badań była produkcja półsuszonych owoców, takich jak truskawki, poprzez dehydratację osmotyczną połączoną z działaniem pulsacyjnych pól elektrycznych. Kombinacja tych dwóch metod może zwiększyć wydajność dehydratacji i znacznie skrócić czas przetwórstwa półsuszonych owoców jagodowych, a tym samym zmniejszyć zużycie energii.
W filmie
wideo zamieszczonym na stronie internetowej CORE ORGANIC PLUS koordynatorka projektu EcoBerries Marie Alminger z Politechniki Chalmers w Szwecji mówi, że opracowane technologie „mogą być bardzo skutecznymi metodami powalającymi na wydłużenie okresu przydatności do spożycia, a także zachowanie składników odżywczych”. Jak wyjaśnia, używając tych łagodnych technologii, „możemy również ograniczyć zużycie energii i zmniejszyć ilość odpadów w łańcuchu produkcji żywności”.
Bardziej inteligentne opakowania i mniej odpadów
Zespół pracował również nad pakowaniem w atmosferze modyfikowanej (MAP) jako sposobem na zachowanie i wydłużenie okresu przydatności do spożycia świeżych truskawek. Dzięki technologii MAP powietrze wewnątrz opakowania jest zastępowane mieszaniną gazów ochronnych, która utrzymuje świeżość produktu przez dłuższy czas. Na potrzeby tej technologii zespół użył uaktualnionego oprogramowania w celu identyfikacji optymalnych stężeń CO2 i O2.
Zbadano również możliwość dalszej redukcji ilości odpadów poprzez uwzględnienie strumieni z przemysłu przetwórstwa jagodowego. Partnerzy projektu wyprasowują suchą masę pochodzącą z przetwarzania soku jagodowego, z której uzyskują różne proszki jagodowe, mogące znaleźć zastosowanie w wytłaczaniu lub produkcji zdrowych przekąsek.
Program CORE ORGANIC PLUS (Coordination of European Transnational Research in Organic Food and Farming Systems) od 2013 roku finansuje ponadnarodowe badania poświęcone rozwojowi żywności ekologicznej i rolnictwa ekologicznego.
Więcej informacji:
strona internetowa projektu CORE ORGANIC PLUS