Intensywna działalność przemysłowa na oceanach, począwszy od wydobycia ropy naftowej i gazu ziemnego, a skończywszy na elektrowniach wykorzystujących odnawialną energię wiatru, fal i pływów morskich, może stanowić wyzwanie dla środowiska morskiego. Rosnąca liczba sztucznych konstrukcji może w sposób negatywny wpływać na ekosystemy morskie, zwiększając presję na naturalne siedliska. Jednakże, jak twierdzą naukowcy wspierani przez unijny projekt ATLAS, mogą one również być źródłem nowych szans w zakresie ochrony przyrody.
Wyniki badania zostały niedawno opublikowane w czasopiśmie
„Scientific Reports”. „Wysoce połączone sieci zasadniczo poprawiają odporność w złożonych systemach. Proponujemy nowe zastosowanie tego paradygmatu i badamy potencjał konstrukcji morskich w zakresie zwiększenia łączności gatunków chronionych, którym zagraża działalność człowieka i zmiany klimatu”.
Jak czytamy w
komunikacie prasowym Uniwersytetu w Edynburgu, naukowcy wykorzystali model komputerowy w celu ukazania, w jaki sposób pewien chroniony gatunek koralowca może wykorzystywać przemysłowe konstrukcje do rozprzestrzeniania się. Uczeni ustalili, że „larwy koralowców wypuszczane w pobliżu platform wiertniczych przemieszczają się między koralowcami, które skolonizowały inne konstrukcje, i docierają do naturalnych populacji znajdujących się w dużej odległości”. W komunikacie prasowym zauważono również, że larwy należące do gatunku Lophelia pertusa mogą „uzupełniać istniejące populacje oraz rekolonizować zniszczone rafy i obszary chronione w innych regionach, zwiększając ich szanse na przeżycie”.
Łączność i infrastruktura
Zdaniem naukowców badanie „w paradoksalny sposób sugeruje, że infrastruktura oceaniczna może mieć duże znaczenie dla ochrony gatunków. Symulacje pokazały, że instalacje do wydobycia ropy naftowej i gazu ziemnego na Morzu Północnym mają duży potencjał w zakresie stworzenia wysoce zintegrowanej regionalnej sieci antropogenicznych ekosystemów koralowych, dostarczających larw naturalnym populacjom”.
Cytowana w komunikacie prasowym współautorka dr Lea-Anne Henry podkreśla, jak ważne jest zrozumienie sposobu reagowania przez Morze Północne na konstrukcje wybudowane w latach 70. ubiegłego wieku. „Musimy bardzo uważnie zastanowić się nad najlepszymi strategiami wyburzania tych platform, pamiętając o kluczowej roli, jaką mogą one obecnie odgrywać w ekosystemie Morza Północnego”.
Realizowany aktualnie projekt ATLAS (A Trans-AtLantic Assessment and deep-water ecosystem-based Spatial management plan for Europe) powstał z myślą o zgromadzeniu niezbędnej wiedzy na temat ekosystemów głębinowych na północnym Atlantyku. Badania koncentrują się na siedliskach położonych na głębokości 200–2 000 m. Partnerzy mają nadzieję, że projekt ułatwi tworzenie opartej na dowodach naukowych polityki i regulacji morskich w celu efektywnego zarządzania ekosystemami i zasobami. Przyczyni się również do realizacji długoterminowej strategii Komisji Europejskiej na rzecz niebieskiego wzrostu w celu wsparcia zrównoważonego rozwoju całego sektora morskiego, jak czytamy w
broszurze informacyjnej projektu. Aby osiągnąć przyjęte założenia, uczestnicy projektu ATLAS zebrali 12 przekrojowych studiów przypadku obejmujących Atlantyk w celu zbadania ekosystemów gąbek, koralowców zimnowodnych, gór podwodnych i grzbietów oceanicznych.
Więcej informacji:
strona projektu ATLAS