Słoje drzew informują o klimacie

Celem projektu TREE-RINGS & CLIMATE (Temporal instability of tree-ring/climate relationships: Tree responses to climatic change and implications for paleoclimate research) było zbadanie zależności między słojami rocznymi drzew a klimatem. Ta ważna kwestia ma potencjalnie implikacje dla globalnego obiegu węgla, wzorców wzrostu lasów oraz rekonstrukcji zmiany klimatu.

Partnerzy projektu ocenili dwa obszary niepewności, występujące w lasach borealnych i iberyjskich, nazywane problemem dywergencji oraz siłą stresu klimatycznego. Wykorzystano nowe metody, aby poznać i przypisać ich przyczyny oraz implikacje dla badań nad klimatem.

Pierwsza metoda polegała na wykorzystaniu sieci chronologii opartych na słojach do oceny wpływ zmiany klimatu na lasy oraz ich reakcji na przyszłe warunki dotyczące zmiany klimatu. Druga z metod dotyczyła badania stabilnych izotopów jako potencjalnego klucza do problemu dywergencji. W ramach trzeciej metody opracowano bardziej wiarygodne rekonstrukcje dawnego klimatu przy pomocy trzech parametrów słojów (szerokość, gęstość i stabilne izotopy) oraz danych pochodzących z innych źródeł niż słoje, aby ograniczyć niepewności w zakresie rekonstrukcji klimatu.

Wyniki wskazują, że analizy słojów pozwalają uzyskać informacje z okresu od kilkuset do kilku tysięcy lat wstecz, z dokładnością do jednego roku. Partnerzy projektu przeanalizowali różne parametry słojów i zastosowali różne techniki statystyczne, aby udoskonalić modele słojów i prognozy modeli wzrostu.

Projekt TREE-RINGS & CLIMATE przyczyni się do rozwoju wiedzy naukowej na temat interakcji między biosferą, ekosystemami i działalnością człowieka. Dzięki zbadaniu interakcji między klimatem i lasami uczeni mogli określić reakcje lasów na zmieniający się klimat oraz wyodrębnić "sygnały" klimatyczne zawarte w słojach. Projekt dostarczył zatem cennej wiedzy na temat wzrostu drzew oraz możliwości zmniejszenia niepewności przy rekonstrukcji dawnego klimatu.

Prace te pomogą w oszacowaniu lokalnych skutków zmiany klimatu w jednym z najbardziej wrażliwych regionów Europy (na Półwyspie Iberyjskim) oraz w skali globalnej (lasy borealne), otwierając drogę dalszym badaniom. Ponadto prace dotyczące procesów zmiany klimatu oraz jej wpływu na zasoby naturalne pomogą w identyfikacji i ocenie najważniejszych czynników oraz poznaniu interakcji między nimi.