Rozwijanie nowych źródeł bioenergii

Rok rocznie sektor rolniczy UE wytwarza ponad 13 milionów ton ścinek gałęzi. Zważywszy na fakt, że ścinki gałęzi mogą posłużyć za doskonałe źródło biopaliwa stałego, ta liczba ma znaczenie. Co ważniejsze, jeżeli funkcjonowałby skoordynowany łańcuch logistyczny, rolnicy mogliby sprzedawać swoje ścinki gałęzi z zyskiem na rynku biomasy. Jednak tak się niestety nie dzieje. Zamiast postrzegać je jako źródło energii, ścinki gałęzi są traktowane jak odpady i w związku z tym spalane albo wbudowywane w glebę.

Łańcuch wartości ścinek gałęzi na bioenergię

Aby pokonać to wyzwanie, partnerzy projektu EUROPRUNING zaczęli od opracowania innowacyjnych urządzeń mechanicznych i narzędzi logistycznych mających ułatwić rolnikom przekształcanie ścinek gałęzi w dostawy bioenergii. W ramach prowadzonych prac przygotowali rozwiązania dla każdego etapu łańcucha wartości, co zaowocowało całym wachlarzem nowych metodologii i technologii. Wdrożyli na przykład innowacyjną metodologię pobierania próbek i analizowania właściwości biomasy z pola i opracowali wytyczne oraz najlepsze praktyki ewaluacji pozostałości ze ścinek gałęzi. Są także autorami wielu prototypowych maszyn rolniczych, między innymi dwóch nowych maszyn do sprzętu ziemiopłodów, prasy do belowania i rębaka, które są w stanie zbierać ścinki gałęzi z gleby i przygotowywać je do transportu.

Maszyny uzupełnia „narzędzie SmartBox” i platforma ICT do optymalizacji zbioru i logistyki dostaw oraz monitorowania jakości ścinek. Jeżeli chodzi o magazynowanie, to platforma podaje na przykład zalecenia jak najlepiej zarządzać dużymi składami stertowanej biomasy. Kiedy ścinki gałęzi są gotowe do transportu, narzędzie decyzyjne oparte na GIS pozwala operatorom logistyki obniżyć koszty i optymalizować efektywność. Projekt oferuje także system GPS montowany na ciężarówkach, aby ułatwić kierowcom znajdowanie punktów magazynowania i dostawy oraz planować optymalne trasy między nimi.

Nowe ramy

Mimo iż prace technologiczne były niezwykle pomocne, naukowcy szybko zorientowali się, że to nie wystarczy, gdyż na drodze piętrzą się bariery inne niż techniczne – między innymi brak wsparcia politycznego. Innymi słowy, choć innowacje już są dostępne, przepisy muszą nadgonić zaległości.

Uzbrojony w tę wiedzę zespół projektu postanowił zmienić utarte przekonanie, że ścinki gałęzi to odpady, które było tak rozpowszechnione wśród rolników i decydentów. Naukowcy postanowili wprowadzić tę zmianę zarówno na szczeblu UE, jak i państw członkowskich.

Na szczeblu UE partnerzy projektu skupili się na zmianie podejścia przyjętego we wspólnej polityce rolnej (WPR) do jakości gleby, które zachęca rolników do wbudowywania ścinek gałęzi w glebę – nawet jeżeli takie działanie nie przynosi korzyści środowiskowych. Zamiast tego partnerzy przekierowali zasady WPR na przekształcanie ścinek gałęzi w dostawy bioenergii. Na szczeblu krajowym partnerzy pracowali nad włączeniem ścinek gałęzi do krajowych planów działań w zakresie energii ze źródeł odnawialnych poszczególnych państw członkowskich.

Ogromne korzyści

Projekt EUROPRUNING z powodzeniem wniósł wkład w działania zmierzające do pozyskiwania opłacalnych biopaliw stałych o wysokiej jakości ze ścinek gałęzi i pozostałości drewna, poszerzając w ten sposób zakres rynku biomasy. Co więcej naukowcy pracujący nad projektem są przekonani, że wdrożenie ich urządzeń mechanicznych, narzędzi i procedur może doprowadzić do powstania ponad 30 000 miejsc pracy w Europie – przynosząc tak potrzebne korzyści społeczno-gospodarcze europejskim społecznościom wiejskim.

Więcej informacji:
witryna projektu EUROPRUNING