Islandia jest jednym z najbardziej aktywnych wulkanicznie miejsc na świecie. Dla zespołu międzynarodowych naukowców do początku lipca okazała się też idealnym miejscem do badania związku między energią geotermalną a magmą – stopioną skałą – głęboko pod powierzchnią wulkanu.
Krafla to kaldera w północnej Islandii będąca częścią większego kompleksu wulkanicznego. Do tej pory wybuchała 29 razy, a ostatnia erupcja miała miejsce w 1984 roku. Będąc jednym z najaktywniejszych wulkanów na całej Islandii, Krafla należy również do tych najdokładniej zbadanych. Ten duży, centralny wulkan okazał się dla dziewięciu doktorantów najlepszym miejscem do przeprowadzenia badań w ramach finansowanego ze środków UE projektu IMPROVE.
„Wyniki przeprowadzonego w 2009 roku projektu obejmującego wykonanie głębokich odwiertów w Krafli przyciągnęły światową uwagę. Przeprowadzono wówczas odwierty w magmie na głębokość 2,1 km. To jeden z powodów, dla których Krafla wzbudza w środowisku naukowym tak duże zainteresowanie”, wyjaśnia Magnús Tumi Gudmundsson, geofizyk z Instytutu Nauk o Ziemi Uniwersytetu Islandzkiego, który przewodził badaniom.
Ogólnym celem tego nowego pokolenia młodych naukowców było lepsze poznanie relacji pomiędzy magmą w wulkanie a otaczającym ją systemem geotermalnym. „Największy wysiłek wkładany jest w szczegółowe badania aktywności trzęsień ziemi i rezystywności terenu”, stwierdza prof. Gudmundsson.
Wykorzystując innowacyjne metody z dziedziny wulkanologii, badacze przeprowadzili eksperymenty o największej dotąd dokładności, aby znaleźć miejsca, w których magma znajduje się na małej głębokości. Inne badania obejmowały zbadanie deformacji powierzchni, zmian grawitacyjnych, właściwości chemicznych płynu geotermalnego, przepływu CO2 i innych cech aktywności geotermalnej.
Projekt IMPROVE (Innovative Multi-disciPlinary European Research training netwOrk on VolcanoEs) zrzesza dziewięciu partnerów akademickich i trzech przemysłowych w Europie. Kończący się w sierpniu 2025 roku 4-letni projekt ma na celu wyszkolenie 15 doktorantów, z których 9 realizuje swoje projekty na wulkanie Krafla. Wszystkie stanowiska uruchomiono w okresie od marca do sierpnia 2022 roku na okres 3 lat.
Islandzki wulkan i włoska Etna stwarzają idealne warunki do opracowywania zaawansowanych metod i lepszego zrozumienia podpowierzchniowej struktury i dynamiki aktywnych wulkanów. Projekt obejmuje multidyscyplinarne eksperymenty terenowe, szkoły sieciowe, krótkie kursy specjalistyczne, warsztaty, warsztaty sieciowe w zakresie relacji pomiędzy nauką a biznesem, cyfrowe moduły szkoleniowe oraz konferencję na zakończenie.
Jeśli chcesz, żeby twój projekt został zaprezentowany jako „Projekt miesiąca” w kolejnym wydaniu magazynu, wyślij wiadomość na adres editorial@cordis.europa.eu i opowiedz nam o nim.