Wytwarzane w ramach inżynierii tkankowej jelita specyficzne dla dawcy mogą otworzyć drogę do skutecznych metod leczenia pacjentów cierpiących na niewydolność jelit.
Zespół krótkiego jelita (ang. short bowel syndrome, SBS) jest przewlekłą i zagrażającą życiu chorobą, która uniemożliwia organizmowi wchłanianie płynów i składników odżywczych, których potrzebuje on, aby pozostać przy zdrowiu. SBS, będący wynikiem około 70-procentowego skrócenia jelita cienkiego w wyniku wady wrodzonej lub chirurgicznego usunięcia, prowadzi do niewydolności jelitowej, której towarzyszą objawy niedożywienia, biegunki i odwodnienia.
Wciąż nie znamy skutecznej metody leczenia SBS. Jedynym dostępnym obecnie rozwiązaniem jest przeszczep jelita cienkiego, który ma dwie poważne wady: narządy od dawców zdarzają się rzadko, natomiast pacjenci po przeszczepie muszą być poddawani agresywnej immunosupresji do końca ich życia, jednakże ostatnie postępy naukowe i technologiczne otworzyły drogę do nowych opcji terapeutycznych, które mogą być promykiem nadziei dla młodych osób cierpiących na SBS. Jedną z takich opcji jest strategia jelit specyficznych dla dawcy, opracowana przy wsparciu finansowanego ze środków UE projektu INTENS. „Naszym celem jest stworzenie funkcjonalnego jelita cienkiego, które można by wykorzystać w leczeniu pacjentów z SBS”, powiedział prof. Paolo De Coppi z University College London, koordynującego projekt INTENS, w artykule zamieszczonym na stronie internetowej „News Medical Life Sciences”.
Strategia funkcjonalnej rekonstrukcji jelita obejmuje inżynierię tkanek autologicznych, podejście wykorzystujące komórki lub tkanki uzyskane od tej samej osoby. „Takie podejście pozwoliłoby nam uporać się z problemem niedoboru narządów i uniknąć ryzykownej praktyki tłumienia odpowiedzi immunologicznej pacjenta”, powiedział De Coppi.Zespół badawczy przyjął tę strategię w ramach finansowanego ze środków projektu INTENS badania koncentrującego się na stworzeniu autologicznych przeszczepów błony śluzowej jelita czczego. „Użyliśmy biomateriałów pochodzących od pacjentów pediatrycznych z SBS do opracowania żywej tkanki wyściełającej jelito cienkie, która teoretycznie mogłaby być wszczepiana chirurgicznie”, wyjaśnił De Coppi w artykule.
Przeprowadzone w trakcie badań analizy wykazały również podobieństwa pomiędzy profilami biochemicznymi rusztowań jelita cienkiego i okrężnicy, które są wytworzonymi sztucznie materiałami służącymi do tworzenia nowych tkanek na potrzeby medyczne. Podobieństwa te sugerują, że naukowcy mogą zamiennie wykorzystywać rusztowania jelita cienkiego i okrężnicy jako platformy na potrzeby inżynierii jelitowej. „Otwiera to drogę do wykorzystania pozostałości okrężnicy jako rusztowania u dzieci, które zostały pozbawione całego jelita cienkiego”, zauważył De Coppi.
Jak czytamy w artykule, naukowcy następnie przeszczepili rusztowania okrężnicy in vivo, aby wykazać, że są one zdolne do tworzenia krótkotrwałych struktur funkcjonalnych. „Wyniki tych prac dostarczają danych potwierdzających słuszność koncepcji wytwarzania specyficznych dla danego pacjenta przeszczepów jelita czczego u dzieci z niewydolnością jelita, co powinno w dalszej perspektywie umożliwić im samodzielne odżywianie”, zauważył profesor De Coppi.
Dotychczasowe wyniki uzyskane w ramach projektu INTENS (INtestinal Tissue ENgineering Solution) przeszły najśmielsze oczekiwania zespołu. Na innowacyjnym leczeniu mogą skorzystać niemowlęta z SBS, a także dzieci i dorośli. „Pomoże to nie tylko zmniejszyć koszty leczenia i zwiększyć jego dostępność, ale także znacząco poprawi rokowania i jakość życia chorych”, dodaje na koniec De Coppi.
Więcej informacji:
poleca:
