Jedno podejście do zarządzania odpadami radioaktywnymi przewiduje
geologiczne usuwanie odpadów, polegające na zaplombowaniu odpadów
głęboko pod ziemią w stabilnym środowisku. Ponieważ metoda powiązana
jest z wieloma wyzwaniami, należy zintegrować teoretyczne podejście z
rzeczywistym systemem zarządzania odpadami.
Finansowany ze środków UE projekt
INSOTEC ((International) Socio-technical challenges for implementing geological disposal) skupiał się w szczególności na wyzwaniach społecznych i technicznych powiązanych z geologicznym usuwaniem odpadów. W ramach projektu przeanalizowano dane z 14 państw członkowskich UE, aby lepiej zrozumieć obecny projekt systemu do zarządzania odpadami radioaktywnymi i poznać możliwości w zakresie wdrażania nowych rozwiązań, a także luki w obecnym systemie.
W tym celu zespół projektowy zebrał raporty dotyczące bieżącego stanu systemu do zarządzania odpadami radioaktywnymi w różnych krajach UE. Przygotował także podsumowanie informacji na temat wyzwań społecznopolitycznych dotyczących technicznych aspektów geologicznego usuwania odpadów. Przygotowano także dodatkowe raporty dotyczące międzynarodowych przepisów odnoszących się do systemu do zarządzania odpadami radioaktywnymi. Na podstawie zebranych danych zidentyfikowano cztery aspekty geologicznego usuwania odpadów do dalszej analizy: odwracalność i odzyskiwalność, umiejscowienie, bezpieczeństwo i transfer technologii.
Ponadto zespół projektowy zwrócił uwagę na konieczność poszerzenia badań nad systemem do zarządzania odpadami radioaktywnymi, aby zintegrować społeczne aspekty nauki i technologii oraz zidentyfikować wymagania społecznopolityczne. Zadanie wymaga bardziej zintegrowanych i międzydyscyplinarnych badań i projektów rozwoju systemu do zarządzania odpadami radioaktywnymi skupiających się na geologicznym usuwaniu odpadów, dzięki którym współpracę nawiążą badacze z dziedziny nauk przyrodniczych, społecznych i humanistycznych oraz inżynierowie.
Wyniki projektu INSOTEC umożliwią poprowadzenie rządów i instytucji w kierunku wdrożenia systemu do zarządzania odpadami radioaktywnymi oraz ostatecznie mogą dostarczyć rozwiązań zarówno w zakresie specyficznych, jak i ogólnych wyzwań w tej dziedzinie.