Zielona energia dla Polski

Około 93 % energii w Polsce pochodzi z węgla, co nie odpowiada wymogom UE w zakresie emisji gazów cieplarnianych. Osiągnięcie celów w zakresie ograniczenia emisji będzie wymagać nowych technologii, obejmujących zastąpienie konwencjonalnych systemów na bazie węgla alternatywnymi rozwiązaniami o niemal zerowej emisji.

W ramach finansowanego przez UE projektu SENERES (Sustainable energy research and development centre) stworzono centrum badawcze do realizacji takich prac rozwojowych. Przedsięwzięcie kontynuowało prace wcześniejszego Centrum Doskonałości (CENERG, zainicjowany w 2002 r.). Projekt SENERES miał na celu rozszerzenie polskiego Instytutu Inżynierii oraz opracowanie wymaganych niskoemisyjnych technologii energetycznych poprzez badania. Ponadto Centrum SENERES miało nawiązać stosunki kooperacyjne z czołowymi europejskimi centrami badawczymi poprzez wizyty i wymianę pracowniczą. Projekt realizowany był przez trzy lata aż do sierpnia 2014 r.

W projekcie SENERES zorganizowano około 62 osobomiesiące wymiany pracowniczej z innymi centrami badawczymi UE, czyli nieco mniej, niż planowano. Naukowcy zaproszeni od udziału w projekcie SENERES dzielili się swoją wiedzą poprzez cykl wykładów i seminariów.

Centrum stworzyło specjalne mechanizmy dla rekrutacji doświadczonych naukowców i publikowało zaproszenia na kilka sposobów. Zatrudnieni pracownicy pracowali w sumie 90 osobomiesięcy i pomyślnie zrealizowali wszystkie zaplanowane badania.

Najważniejsze prace obejmowały badanie ogniw paliwowych, technologii spalania i spalania tlenowego, nowe materiały oraz opracowywanie katalizatorów i procesów. Dodatkowe badania dotyczyły mechanizmów anodowej oksydacji elektrochemicznej ogniw paliwowych, rozwoju pojedynczych ogniw ze stałym tlenkiem oraz wdrażania utleniania bezpłomieniowego pyłu węglowego. Ponadto wśród osiągnięć badawczych należy wymienić przeanalizowanie przez zespół koncepcji niskoemisyjnego kotła pyłowego z paleniskiem odciekowym, opalanego biomasą pochodzenia rolnego.

Badacze wizytujący wspomogli projekt w inwentaryzacji, utrzymaniu lub modernizacji sprzętu badawczego Instytutu. Grupa dokonała łącznie 19 znaczących zakupów.

W ramach projektu SENERES zorganizowano trzy warsztaty tematyczne dla usprawnienia transferu wiedzy, kolejnych sześć seminariów naukowych oraz jedną sesję szkoleniową dotyczącą własności intelektualnej. Personel badawczy uczestniczył łącznie w 20 konferencjach i krótkich sesjach szkoleniowych.

Rezultaty przedsięwzięcia obejmowały lepszą współpracę badawczą z europejskimi organizacjami i integrację w ramach Europejskiej Przestrzeni Badawczej. Badania zaowocowały nowymi technologiami, prowadzącymi do drastycznego ograniczenia emisji gazów cieplarnianych w Polsce zgodnie z wytycznymi UE.