Fundusze na rzecz czystej energii

Gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa mogą znacząco przyczynić się do zmniejszenia zużycia energii, chociaż często wymaga to instalacji drogich technologii. W ramach amerykańskiej inicjatywy (Property Assessed Clean Energy (PACE)) zapewniane jest rządowe wsparcie finansowe na rzecz wdrażania takich technologii, przy czym właściciele domów odzyskują zainwestowany kapitał w postaci obniżonego podatku od nieruchomości.

Celem finansowanego ze środków UE projektu PACE (Property assessed clean energy) było opracowanie podobnej polityki dla gospodarstw domowych w Europie. Konsorcjum planowało udokumentowanie postaw konsumentów wpływających na ich decyzje dotyczące ekologicznych technologii, a także przeprowadzenie oceny skuteczności europejskiego modelu PACE w zakresie inwestycji w energię słoneczną.

Pierwsze działania polegały na analizie przyczyn niskiego poziomu inwestycji gospodarstw domowych w technologie ekologiczne, przy wykorzystaniu danych ankietowych Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). Wyniki wskazują, że skłonność do inwestowania zależy od praw własności do budynku, dochodów, sytuacji społecznej i nastawienia do kwestii ekologicznych. Właściciele domów o wysokich dochodach i obywatele zainteresowani tym tematem byli bardziej skłonni do inwestowania niż osoby wynajmujące i rodziny o niskich dochodach.

Badanie wykazało potrzebę wdrożenia ukierunkowanych polityk w celu usunięcia konkretnych przeszkód dla różnych rodzajów konsumentów. Przykładowo zniesienie ograniczeń kredytowych dla osób o niskich dochodach mogłoby prowadzić do zwiększenia poziomu inwestycji w tej grupie. Dopłaty bezpośrednie również mogą obniżyć koszty inwestycji energetycznych.

Badacze sugerowali, że dotacje na wdrażanie technologii niskoemisyjnych mogą być najbardziej skuteczną polityką dla Europy, lepszą niż opcje podatkowe. Ponadto odpowiednie informowanie konsumentów — np. poprzez normy dotyczące produktów lub etykiety efektywności energetycznej — zmniejsza niepewność konsumentów i pomaga w ocenie.

W drugiej fazie przeprowadzono statystyczną analizę skuteczności programu PACE. W ramach analizy porównano jedyną lokalizację, w której wdrożono program PACE (Sonoma County, Kalifornia), z sąsiednimi regionami, które nie korzystały z programu. Wyniki pokazują, że program PACE ponad dwukrotnie zwiększył tempo wdrażania instalacji fotowoltaicznych w porównaniu do pobliskich obszarów.

Naukowcy pracujący przy projekcie badali możliwość wdrożenia programu PACE w Europie. Badanie wykazało, że różnice w konstrukcji budynków i rynku kredytów hipotecznych w Europie, w połączeniu z wysokimi kosztami transakcji, mogą stanowić przeszkodę dla zwiększenia opcji kredytowych dla gospodarstw domowych. Ponadto w Europie oferowanych jest już wiele programów subsydiowania, a wprowadzenie dodatkowych programów mogłoby nadmierne obciążyć budżety publiczne. Zespół projektu doszedł zatem do wniosku, że program PACE jest bardziej atrakcyjny niż programy subsydiowania i jest opłacalny pod kątem długoterminowego zrównoważonego wzrostu finansowego.

Zespół projektu wykazał, że program PACE mógłby zostać przyjęty w Europie. Jego wdrożenie przyczyniłoby się do upowszechnienia technologii ekologicznych w gospodarstwach domowych.